In een land doorsneden met grote rivieren en voor de helft onder zeeniveau, bepaalt het water goeddeels hoe we wonen en werken. Om droge voeten te kunnen houden is samenwerken aan waterbeheer hier noodzakelijk. Het risico op een overstroming, zout of zoet, is nog altijd niet ver weg. Hoe lang zijn we veilig achter onze dijken en dammen? Maar het water brengt ook rijkdom. Door het droogleggen van polders is het land gegroeid. Vervoer over water, van poldersloot tot oceaan, maakt Nederland al eeuwen tot handelsland bij uitstek. En voor de bijzondere flora en fauna in het waterrijke ecosysteem krijgen we steeds meer oog.
Hoofdlijnen
Zeven hoofdlijnen bij de Canon van Nederland geven thematische dwarsverbanden aan. Ze verbinden Canonvakken en tijdvakken met belangrijke thema's die in verschillende leergebieden aan bod komen.
Leven in een kwetsbare delta
Nederland waterland
Gerelateerde vensters en periodes
- Trijntje Tijd van jagers en boeren
- المقابر المغليثية Tijd van jagers en boeren
- الحدود الرومانية Tijd van Grieken en Romeinen
- العصبة الهانسية Tijd van steden en staten
- الأرض المنخفضة في بيمستر Tijd van regenten en vorsten
- السكة الحديدية الأولى Tijd van burgers en stoommachines
- الفيضان العظيم Tijd van televisie en computer
- ميناء روتردام Tijd van televisie en computer
Wat geeft betekenis?
zingeving en levensbeschouwing
De vraag naar zin en betekenisgeving is universeel: “Hoe (of: voor wie) word ik een goed mens?” De verschillende levensvisies die uit deze vraag voortvloeien, weten veel mensen onderling te verbinden en inspireren. Maar tussen groepen leiden ze ook regelmatig tot bekeringsdrang, verwijdering en conflict. Levensbeschouwelijke leiders en instituten krijgen te maken met vraagstukken rond invloed en macht, en misbruik daarvan. Hoe kun je met verschillende, al dan niet godsdienstige, levensovertuigingen een constructieve samenleving vormen? Hierop zijn in Nederland in de loop der tijd verschillende antwoorden geformuleerd. Tegenwoordig vinden we gezaghebbende regels in combinatie met tolerantie en onderling respect daarvoor belangrijke ingrediënten.
Gerelateerde vensters en periodes
- المقابر المغليثية Tijd van jagers en boeren
- الحدود الرومانية Tijd van Grieken en Romeinen
- ويليبرورد Tijd van monniken en ridders
- هيرونيموس بوش Tijd van steden en staten
- ايراسموس Tijd van steden en staten
- حرب الأيقونات (البيلدنستورم) Tijd van ontdekkers en hervormers
- الستاتنبيبل- النسخة المجازة للإنجيل Tijd van regenten en vorsten
- سبينوزا Tijd van regenten en vorsten
- سارة برغرهارت Tijd van pruiken en revoluties
- الدستور Tijd van burgers en stoommachines
- آن فرانك Tijd van wereldoorlogen
- سريبرينيتسا Tijd van televisie en computer
Woord en beeld verbinden
taal, kunst en cultuur
Al ruim duizend jaar vormen de Lage Landen een aaneengesloten cultuurgebied. Dat uit zich in woord en beeld. De Nederlandse taal is hier het voornaamste voertuig voor de geest: praten en zingen, luisteren en lezen, denken en schrijven in dezelfde taal verbindt ons met elkaar, zelfs als we elkaar op inhoud bestrijden. Literaire en beeldende kunst kunnen grensverleggend en grensoverschrijdend zijn; ze leggen de tijdgeest vast maar beïnvloeden hem ook. Taal en cultuur zijn altijd in beweging; streek- en straattaal, volkskunst en jongerencultuur, oude en nieuwe media, vormen de lijm die groepen verbindt.
Gerelateerde vensters en periodes
- Trijntje Tijd van jagers en boeren
- المقابر المغليثية Tijd van jagers en boeren
- الحدود الرومانية Tijd van Grieken en Romeinen
- ويليبرورد Tijd van monniken en ridders
- هيبان أولا فوغالا Tijd van steden en staten
- هيرونيموس بوش Tijd van steden en staten
- ماري بورجوندي Tijd van steden en staten
- ايراسموس Tijd van steden en staten
- الستاتنبيبل- النسخة المجازة للإنجيل Tijd van regenten en vorsten
- رامبرانت Tijd van regenten en vorsten
- سارة برغرهارت Tijd van pruiken en revoluties
- ماكس هافيلار Tijd van burgers en stoommachines
- فينسنت فان كوخ Tijd van burgers en stoommachines
- أنطون دي كوم Tijd van wereldoorlogen
- آن فرانك Tijd van wereldoorlogen
- التلفزيون Tijd van televisie en computer
- العمال المهاجرون Tijd van televisie en computer
- آني م.ج. شميدت Tijd van televisie en computer
- هذا الشعور البرتقالي Tijd van televisie en computer
Wat weten wij?
kennis, wetenschap en innovatie
Verbazingwekkende voorbeelden van menselijk vernuft in de Nederlandse geschiedenis gaan ver terug: hoe kregen de hunebedbouwers bijvoorbeeld die zware stenen van de grond? Elk tijdperk sindsdien is rijk aan intellectuele, technologische en culturele ontwikkelingen. Diezelfde denkkracht blijkt evenzeer ingezet te kunnen worden voor machtsmisbruik en vernietiging. Vanaf de achttiende eeuw komen de mogelijkheden van de mens om de natuur naar zijn hand te zetten in een stroomversnelling. Schaalvergroting en automatisering bezorgen welvaart maar ook werkloosheid. De impact van de mens op zijn omgeving wordt steeds groter met, naar inmiddels blijkt, een onverwachte keerzijde.
Gerelateerde vensters en periodes
- المقابر المغليثية Tijd van jagers en boeren
- الحدود الرومانية Tijd van Grieken en Romeinen
- شارلمان Tijd van monniken en ridders
- ايراسموس Tijd van steden en staten
- الأرض المنخفضة في بيمستر Tijd van regenten en vorsten
- هيوغو غروتيوس Tijd van regenten en vorsten
- الأطلس الكبير لبلو Tijd van regenten en vorsten
- كريستيان هيغنز Tijd van regenten en vorsten
- سبينوزا Tijd van regenten en vorsten
- ايس ايسينغا Tijd van pruiken en revoluties
- السكة الحديدية الأولى Tijd van burgers en stoommachines
- أليتا جاكوبس Tijd van burgers en stoommachines
- التلفزيون Tijd van televisie en computer
- ميناء روتردام Tijd van televisie en computer
Wie telt er mee?
sociale (on)gelijkheid
In Nederland is de gelijkheid van alle inwoners voor de wet sinds 1983 vastgelegd in artikel 1 van de Grondwet: “discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht of op welke grond dan ook, is niet toegestaan”. Een belangrijk artikel, want ongelijke behandeling van mensen en groepen is in de loop van de geschiedenis meer regel dan uitzondering gebleken. Regelmatig komen mensen in opstand tegen vormen van sociale ongelijkheid en onderdrukking. Soms met succes. Aan de Nederlandse sociale wetgeving ligt behalve dit soort strijd ook eeuwenlang denkwerk ten grondslag. En nog altijd is niet alle sociale ongelijkheid verdwenen.
Gerelateerde vensters en periodes
- الحدود الرومانية Tijd van Grieken en Romeinen
- العصبة الهانسية Tijd van steden en staten
- ماري بورجوندي Tijd van steden en staten
- حرب الأيقونات (البيلدنستورم) Tijd van ontdekkers en hervormers
- شركة الهند الشرقية الهولندية Tijd van regenten en vorsten
- العبودية Tijd van regenten en vorsten
- سارة برغرهارت Tijd van pruiken en revoluties
- الوطنيون Tijd van pruiken en revoluties
- الدستور Tijd van burgers en stoommachines
- ماكس هافيلار Tijd van burgers en stoommachines
- معارضة عمالة الأطفال Tijd van burgers en stoommachines
- أليتا جاكوبس Tijd van burgers en stoommachines
- أنطون دي كوم Tijd van wereldoorlogen
- آن فرانك Tijd van wereldoorlogen
- اندونيسيا Tijd van wereldoorlogen
- مارجا كلومبي Tijd van televisie en computer
- العمال المهاجرون Tijd van televisie en computer
- آني م.ج. شميدت Tijd van televisie en computer
- سورينام و جزر الأنتيل الهولندية Tijd van televisie en computer
- هذا الشعور البرتقالي Tijd van televisie en computer
Wie bestuurt er?
politiek en samenleving
De eerste contouren van het huidige Nederland herken je al in de vorstendommen van de vroege Middeleeuwen. De gezamenlijke verdediging van gekoesterde lokale voorrechten en vrijheden leidt uiteindelijk tot een onafhankelijke staat. Vanwege vele verschillende belangen en groepen moet de macht gedeeld worden; dat leidt soms tot stevige interne botsingen. In de moderne tijd wordt Nederland een bestuurlijke eenheid met steeds meer nadruk op gelijke rechten voor alle burgers. De momenten dat de onafhankelijkheid wordt bedreigd, laten diepe sporen na. Er is een diep verlangen om de vrijheid en vrede veilig te stellen, die nooit vanzelfsprekend zijn geweest.
Gerelateerde vensters en periodes
- الحدود الرومانية Tijd van Grieken en Romeinen
- شارلمان Tijd van monniken en ridders
- ماري بورجوندي Tijd van steden en staten
- حرب الأيقونات (البيلدنستورم) Tijd van ontdekkers en hervormers
- ويليام الأورنج Tijd van ontdekkers en hervormers
- يوهان فان أولدينبارنفيلت Tijd van ontdekkers en hervormers
- ميشيل دي رويتر Tijd van regenten en vorsten
- الوطنيون Tijd van pruiken en revoluties
- نابليون بونابرت Tijd van pruiken en revoluties
- الملك ويليام الأول Tijd van burgers en stoommachines
- الدستور Tijd van burgers en stoommachines
- أليتا جاكوبس Tijd van burgers en stoommachines
- الحرب العالمية الأولى Tijd van wereldoorlogen
- الحرب العالمية الثانية Tijd van wereldoorlogen
- اندونيسيا Tijd van wereldoorlogen
- مارجا كلومبي Tijd van televisie en computer
- سورينام و جزر الأنتيل الهولندية Tijd van televisie en computer
- سريبرينيتسا Tijd van televisie en computer
- أوروبا Tijd van televisie en computer
Knooppunt van verbindingen
Wereldeconomie
Omdat de mogelijkheden voor landbouw in het drassige rivierenland beperkt zijn, komen handel en steden hier al vroeg tot bloei. De Nederlanden ontwikkelen vanaf de late middeleeuwen een moderne en innovatieve economie die de regio tot een belangrijk knooppunt maakt in de wereldhandel. Geweld en uitbuiting worden daarbij niet geschuwd. Het gebied trekt sinds die tijd grote aantallen migranten die de economie mede in stand houden. Nederland is zodoende al eeuwen een rijk land, al is die rijkdom niet gelijk verdeeld. De economie profiteert van open grenzen, maar is ook kwetsbaar omdat zij daarvan bijzonder afhankelijk is.
Gerelateerde vensters en periodes
- الحدود الرومانية Tijd van Grieken en Romeinen
- شارلمان Tijd van monniken en ridders
- العصبة الهانسية Tijd van steden en staten
- شركة الهند الشرقية الهولندية Tijd van regenten en vorsten
- الأطلس الكبير لبلو Tijd van regenten en vorsten
- ميشيل دي رويتر Tijd van regenten en vorsten
- العبودية Tijd van regenten en vorsten
- السكة الحديدية الأولى Tijd van burgers en stoommachines
- التلفزيون Tijd van televisie en computer
- ميناء روتردام Tijd van televisie en computer
- العمال المهاجرون Tijd van televisie en computer
- الفحم والغاز Tijd van televisie en computer
- أوروبا Tijd van televisie en computer