Willibrord en Adalbert brengen het christendom

Tijd van monniken en ridders

Monniken uit Engeland en Ierland

Vanuit Engeland en Ierland kwamen in de zevende en achtste eeuw monniken naar Nederland. Zij wilden de heidenen bekeren tot het christelijke geloof. Twee bekende monniken waren Willibrord en Adalbert. Willibrord werd door de paus in 695 benoemd tot aartsbisschop van de Friezen. Het gebied van de Friezen liep van Zeeland, Holland, Utrecht tot aan Friesland. De koning van de Friezen Radboud wilde dat de Friezen heiden bleven.

De missie van Willibrord

In 690 stapte Willibrord aan land op de plek waar nu Katwijk aan Zee ligt. Zij doel was om de Friezen in Christus te laten geloven. Hij trok door Kennemerland om de bevolking kennis te laten maken met het christelijke geloof. Om dit te bereiken had hij een tip van de paus gekregen. "Zorg dat het christelijk geloof aansluit bij het geloof en de goden van de heidenen". Bij de heidenen speelde de natuur een grote rol. Ze eerden stenen, bronnen en bomen.

Willibrordusput

De naam Heiloo betekent heilig woud. Voor de heidenen was dit een belangrijke plek. Over Willibrord en zijn bezoek aan Heiloo zijn er twee legendes. Of de verhalen echt zijn gebeurd weet niemand. Willibrord had in de bossen van Heiloo grote dorst. Hij sloeg met zijn staf op de grond. Als een wonder kwam er water uit de grond uit een bron. Een ander verhaal is dat Willibrord een kuil groef. Na een gebed stroomde de kuil vanzelf vol met water. Het water uit de bron had geneeskundige krachten. De bron kreeg de toepasselijke naam Willibrordusput. Willibrord bouwde op deze bijzondere plek een houten kapel. Dit was het eerste kerkje van Heiloo.

Meer plekken

Ook naar Adalbert is er een put genoemd. De Adalbertusput ligt tussen Limmen en Egmond op de Adelbertusakker. Adalbert reisde Willibrord achterna. Adalbert leefde als kluizenaar in de buurt van Egmond. In 740 overleed hij. Bij zijn graf werd een kapel, een klein kerkje gebouwd. De kapel werd door veel pelgrims bezocht. In 922 ontstond er een bron op de plaats van de kapel. Dit gebeurde toen graaf Dirk I van Holland de botten van Adalbert liet opgraven en verplaatsen naar het nonnenklooster. Een andere bijzondere bron is de Runxputte. In de vijftiende eeuw is er een houten Mariabeeldje gevonden. Op deze plek ontstond er een bron, de Runxputte. Daar werd een kapel gesticht voor alle bedevaartgangers. De kapel is verwoest, maar er is nu rooms-katholiek heiligdom van Onze Lieve Vrouwe ter Nood.

Het succes van Willibrord

De missie van Willibrord was eerst geen succes. Door de grote tegenstand van Radboud lukte het Willibrord niet om de heidenen te bekeren. Pas na de dood van Radboud in 719 nam het aantal christenen onder de Friezen toe. De christelijke Franken veroverden een gedeelte van het Friese Rijk. Ook dit maakte het gemakkelijker voor Willibrord. In 728 trok hij zich terug in Eternach in Luxemburg. In Holland heeft hij maar liefst vijf kerken gebouwd. Drie ervan lagen in Noord-Holland, in Petten, in Velsen en natuurlijk in Heiloo.