Bij Goejanverwellesluis, in de buurt van Oudewater, werd Wilhelmina van Pruisen, de vrouw van stadhouder Willem V, op 28 juni 1787 aangehouden door een groep patriotten. Deze arrestatie was een onderdeel van de dreigende burgeroorlog, die de Republiek in zijn greep hield. Hoe had het zover kunnen komen?
De democratische idealen van de jonge Amerikaanse republiek, die in 1776 zich los wenste te maken van moederland Engeland, raakten in Nederland een gevoelige snaar. Er was al langer ontevredenheid onder regenten over het bewind van stadhouder Willem V. Hij had grote macht bij de benoeming van bestuurders in stads- en dorpsbesturen en daarbij speelde vriendjespolitiek een grote rol. De steun die de Republiek aan de Amerikanen gaf, was Engeland een doorn in het oog. Toen Engelse schepen een barricade opwierpen, was dat reden voor een oorlog. Die verliep desastreus. Willem V kreeg de schuld van de slechte toestand van vloot en leger. Zijn tegenstanders verenigden zich in onder de naam patriotten en kwamen in steden als Utrecht en Wijk bij Duurstede aan de macht.
De provincie Holland raakte eveneens in handen van een patriots bestuur en dit zette Willem V af als stadhouder. De scheidslijn tussen Oranjegezinden en patriotten liep dwars door de provincie Utrecht. Daar werd ook een militair treffen verwacht. In Woerden vestigden de patriotten hun hoofdkwartier, veel Oranjegezinde troepen waren in Rhenen gelegerd. Bij Vreeswijk stuitten de tegenstanders op elkaar: er werden schoten gewisseld en de prinselijke troepen sloegen op de vlucht. Wilhelmina wilde een einde maken aan de impasse die ontstond en besloot incognito naar Den Haag te reizen. Daar hoopte ze een tegenrevolutie te veroorzaken, maar onderweg werd ze dus aangehouden bij Goejanverwellesluis. Uiteindelijk werd ze teruggestuurd. Ze gebruikte deze 'belediging' haar aangedaan, om haar broer, de koning van Pruisen, op te roepen haar man militair bij te staan. Na enige aarzeling ging Frederik van Pruisen daarop in en trokken Pruisisiche troepen de grenzen over. De patriotten vluchtten zonder slag geleverd te hebben, eerst naar Amsterdam, vervolgens naar Frankijk.
