In 1913 nam de Nederlandse Tram Maatschappij de tramlijn Drachten - Groningen in gebruik. Initiatiefnemer was de Groningse industrieel J.E. Scholten. Hij had al in 1903 diverse regionale comité's opgericht om de aanleg van tramwegen in de hele provincie Groningen te stimuleren. In het Westerkwartier bundelden de burgemeesters van Leek, Roden, Peize en Marum hun krachten. Het rijk verstrekte subsidie voor de aanleg van de tramlijn.
Het duurde even voordat alle grond was aangekocht en de lijn gerealiseerd kon worden. De tram was vanaf de start een groot succes. Het traject van 43 kilometer liep van Drachten via Marum, Leek en Roden naar Groningen. Zes keer per dag passeerde de tram de dorpen met een snelheid van twintig kilometer per uur, met aan boord zowel goederen als personen. De comfortabele reis duurde twee uur en zes minuten, een enorme tijdswinst vergeleken met de stoomboot.
Na de Duitse bezetting namen de Nederlandse Spoorwegen het traject over van de Nederlandse Tram Maatschappij. Concurrentie van auto's en autobussen deed de tramlijn tenslotte de das om. De personentram maakte in 1948 de laatste rit, de goederentram bleef rijden tot 1985. Deze tram werd ook wel `Philips-lijn' genoemd omdat de Philipsfabriek in Drachten er veel gebruik van maakte. De tramrails zijn in 1988 verwijderd. Tussen Marum en Tolbert ligt nu een fietspad op het traject van de tram. De route tussen Roden en Groningen is te herkennen aan het talud, dat nog als een verhoging door het landschap loopt.
Autobus
In de jaren twintig nam het personenvervoer per autobus een enorme vlucht. In 1926-1927 reden de eerste busdiensten tussen Leeuwarden en Groningen. Locale busmaatschappijtjes ontsloten veel dorpen door een lijn op Groningen te onderhouden, zoals de busdienst van de familie Van de Bij uit Grijpskerk. Veel locale busbedrijfjes gingen in de loop der jaren op in de Groninger Autobusdienst Onderneming (GADO), opgericht in 1925 in Hoogezand. Een grote busmaatschappij in het Zuidelijk Westerkwartier was de Elema-Stollenga Autobusdiensten (ESA) uit Marum, genoemd naar de oprichters. De ESA nam bijvoorbeeld de lijndiensten over van de heer Winius uit Groningen, die sinds 1923 het geregeld vervoer verzorgde tussen Groningen, Leek, Marum en Heerenveen. Het bedrijf breidde verder uit door het overnemen van busbedrijven uit Haulerwijk, Donkerbroek, Gorredijk en Norg. In 1948 zette de ESA ook de NTM-tramlijn (Drachten, Marum, Leek, Roden, Groningen) voort als buslijn. In 1979 ging de ESA op in busvervoersbedrijf FRAM (Friese Autobus Maatschappij).