Hoera, er is een Nederlands prinsesje geboren in Canada! Ze heet Margriet. Maar … dat staat niet in de Meppeler Courant. Het staat in geen enkele Nederlandse krant. Huh, hoe kan dat?
Communicatie in 1943
Prinses Margriet werd geboren in 1943. In 1943 is er nog geen internet of televisie. Er zijn ook geen mobiele telefoons. Youtube, Insta, Facebook, het is allemaal nog niet uitgevonden. Er zijn zelfs nog geen computers. In 1943 lezen mensen het nieuws in 'oude media': ze lezen kranten, luisteren naar de radio of kijken naar bioscoopjournaals.
Kranten
In 1943 is Nederland bezet. In de oorlog worden in Meppel twee kranten gedrukt: de Meppeler Courant door de familie Boom en het Agrarisch Nieuwsblad. In 1943 is Meppel bezet door Duitsers. Kranten mogen alleen nieuws vertellen dat de Duitsers goed vinden. Jacob ter Haar, de baas van het Agrarisch Nieuwsblad, is blij met de Duitsers. Hij vindt dat ze goed zijn voor de boeren en werkt daarom met ze samen. Matty Boom wil niet samenwerken en de Duitsers verbieden de Meppeler Courant in 1942. Hij drukt geen kranten meer tot het einde van de oorlog. Er komt één krant voor de provincie Drenthe: het Drentsch Dagblad en ook die krant wordt gedrukt in Meppel.
Propaganda en censuur
De Duitse bezetter bepaalt het hele leven, ook wat er in het nieuws komt. Zij willen iedereen vertellen dat hun manier van denken geweldig is. Dat noemen we propaganda.Dat is een soort reclame, niet voor spullen, maar voor ideeën. Ze willen helemaal niet dat de Nederlanders weten over de geboorte van het prinsesje. Ze verbieden dat erover geschreven wordt. Dat noemen we censuur. De geboorte van de prinses kon niet gevierd worden, “want dan ging je de bak of het kamp in”.
Radio
Maar heel Meppel weet dat prinses Margriet geboren is. Hoe kán dat dan? Ze luisteren stiekem naar de (verboden) radio. In het programma Radio Oranje vertelt de Nederlandse regering in Londen dat het prinsesje geboren is. En er worden ook blaadjes – de ‘Wervelwind’ - vanuit Engelse vliegtuigen gegooid over Nederlands gebied. Dat hoort en leest de jonge Hendrik Veldhuis. Hij is leerling-drukker bij de familie Boom. Hij wil niet meewerken of niets doen. Hij is lid van het Meppeler verzet, één van de felste verzetsgroepen in ons land tijdens de oorlog. Hij wil iets doen.
Actief verzet
Zijn vrienden Henny 'Henny' Lenstra en Gerard 'Pijp' Jansen zijn lid van de Meppeler Knokploeg. Ze plegen aanslagen, overvallen, helpen onderduikers en saboteren de Duitsers waar ze maar kunnen. Door bijvoorbeeld Joden te waarschuwen. Hendrik pleegt een ander soort verzet, verzet zonder geweld. Hij drukt stiekem een krantje met het nieuws van de geboorte van prinses Margriet: de Oranje-bode. Die krant is het eerste nummer van één van de grootste illegale kranten van Nederland en bestaat nog steeds. Die krant heet Trouw.
Monument
De meeste Meppelers zaten niet in het verzet. Actief verzet is hartstikke gevaarlijk. Als je gepakt werd door de Duitsers werd je zwaar gestraft of doodgeschoten. In 1943 moeten alle Nederlandse mannen tussen de 18 en 35 jaar verplicht in Duitsland werken. Ook de drie vrienden, Henk Veldhuis, Hendrik Lenstra en Gerard Jansen, gingen toen onderduiken. Toch werden ze voor het einde van de oorlog alle drie door de Duitsers gepakt en vermoord vanwege hun verzetsdaden. Je vindt hun namen op het Oorlogsmonument in het Rosarium in het Wilhelminapark.
