Prvog januara 2000. godine dvadeseti vek je otišao u istoriju, a nastupio je dvadeset prvi. Dok je 1900. godine u Holandiji živelo pet miliona ljudi, prvog dana 2000. godine je, prema podacima Holandskog zavoda za statistiku, taj broj iznosio 15.864.000. Od toga je bilo 1.598.200 osnovaca.
U Holandiji postoje mnoge vrste osnovnih škola, koje se, između ostalog, razlikuju po veri i ideologiji. Pored državnih škola postoje i, na primer, protestantske, rimokatoličke, jevrejske, islamske, hinduističke, humanističke ili antropozofijske škole. Nastavni plan i program je u principu u svim školama sličan, dok se predmeti koji se tiču vere ili ideologije razlikuju. Kako vera može uticati i na način oblačenja i ophođenja, rituale i verske praznike, škole se mogu razlikovati i po tim pitanjima. Roditelji iz ličnih razloga biraju školu za dete, a učenici su svesni toga koju školu pohađaju.
Raznovrsnost u obrazovanju na osnovu ideologije i didaktičkih principa postoji tokom celog dvadesetog veka. Članom 23. holandskog Ustava garantuje se sloboda obrazovanja, dok se za izjednačavanje alternativnog (bijzonder) i državnog obrazovanja izborilo u periodu koji se naziva borba za jednaka prava škola (schoolstrijd). Ovo pitanje je bilo odavno rešeno, a sekularizacijom društva skoro i zaboravljeno, sve dok se 1988. i 1989. godine nisu otvorile prve hinduističke i muslimanske osnovne škole.
Kao posledica promena sastava društva došlo je do otvaranja novih osnovnih škola. Nakon 1945. godine Holanđani emigriraju u pravcu Australije, Kanade, Sjedinjenih država ili Južne Afrike, dok Holandiju pre svega naseljavaju imigranti iz nekadašnje holandske kolonije Indonezije. Početkom šezdesetih godina dvadesetog veka zbog aktivne imigracione politike, u Holandiju dolaze gastarbajteri iz država kao što su Italija, Španija, Jugoslavija, Turska i Maroko, kako bi radili u holandskoj industriji. Njihove porodice došle su za njima. Holandija je, kao i mnoge druge evropske zemlje, pružala politički azil i otvorila svoje granice unutar Evropske Unije.
Zbog toga je za kratko vreme porasla raznovrsnost holandskog društva. Još 1955. godine u Holandiji je izgrađena prva džamija, u Hagu. Do 2000. godine je islam u Holandiji, kao i hrišćanstvo, imao mnogo struja, a minareti su postali prepoznatljiv detalj panorame grada. Na početku dvadeset prvog veka islamske škole su ponovo pokrenule neku vrstu borbe za jednaka prava škola. Ona se ogleda u žestokoj političkoj debati o odnosima između društva, kulture i vere, koja se tiče nekoliko tema: od velikih međunarodnih pitanja do svakodnevnih životnih problema. Iznova se postavlja pitanje šta je tačno 'holandsko', a na današnjim generacijama Holanđana svih boja, koji se trenutno školuju, ostaje da upotpune značenje ovog pojma.
