Op dinsdag 11 april 1815 vond in Staphorst een voorjaarsmarkt plaats van paarden, beesten, varkens en schapen. Op zich was dat niet bijzonder, want dergelijke markten waren ook eerder wel gehouden. In de 18de eeuw vonden er soms zelfs wel drie verschillende jaarmarkten in 1 jaar plaats. De markt in april 1815 was een succes en nog op dezelfde dag vroeg burgemeester Ebbinge Wubben aan de gouverneur van Overijssel toestemming voor het houden van een tweede voorjaarsmarkt. Die zou moeten plaatsvinden in mei, op een dag waarop er elders in de provincie geen markt zou zijn. De toestemming kwam af en op 3 mei was het dan zover. Het was, zo bleek later, het begin van een nieuwe traditie.
Derde dinsdag in april
Voor de boeren en boerinnen bleef vooral de markt in Meppel van belang, waar zij in de 19de eeuw naartoe trokken met de "botterbenne" op de rug, om hun boter te verkopen en ook weer nieuwe inkopen te doen. De "Staphorster markt" werd nog maar één keer per jaar gehouden: steeds op de derde dinsdag in april. De markt werd gehouden langs "de diek" en de kooplui boden dan aan beide kanten van de weg hun vee te koop aan. In de 19de eeuw werd tijdens de markt een gedeelte van het gemeentehuis, dat toen nog op De Hoek stond, ingericht als tapperij. De markten liepen goed en trokken veel boeren aan, die voor deze gelegenheden vaak een speciale blauwe kiel lieten maken.
Plaatselijke feestdag
Het ging niet alleen om de aan- en verkoop van vee tijdens de markt. Er waren allerlei vermakelijkheden, vooral tot genoegen van de jeugd. In afzonderlijke groepen gingen jongens en meisjes naar de markt, maar wel met het doel elkaar te ontmoeten! De derde dinsdag in april werd voor Staphorst een plaatselijke feestdag; niet altijd tot genoegen van kerk- en schoolbesturen. Vanuit het onderwijs kreeg het gemeentebestuur het verzoek om de markt, in verband met het hoge schoolverzuim, naar een andere dag te verplaatsen. Het gebeurde niet.
Braderie
In de jaren vijftig van de 20ste eeuw, toen de jaarmarkt werd gehouden op een terrein aan de Ebbinge Wubbenlaan, waren er kermisachtige attracties te beleven en te zien. Van een draaimolen tot een stier met zes poten. Vanaf de jaren negentig was er sprake van een gestage teruggang. De aanvoer van vee verminderde en ook de jongeren lieten het grotendeels afweten. De markt kreeg meer en meer het karakter van een braderie, met veel snoep, speelgoed en bloemen. In 2001 werd de Staphorster markt afgelast vanwege het besmettingsgevaar tijdens de MKZ-crisis. Het volgende jaar keerde de markt echter terug. Het aantal aanmeldingen voor een kraam, opnieuw langs "de diek", nam weer toe. In 2010 waren er 120, opgesteld tussen de "stovonde" op De Hoek en de Industrieweg. Op de Bergerslag werd een paarden- en ponymarkt gehouden en waren verder uitsluitend spullen te koop op het gebied van paarden. Net als het jaar tevoren waren er ruim 15.000 bezoekers. De Staphorster markt: na 2 eeuwen nog altijd een begrip en een plaatselijke feestdag.
