Molen De Leeuw
Molen De Leeuw, in buurtschap Oude Molen, is al heel oud. De molen werd in 1856 gebouwd. Molen de Leeuw was niet de eerste molen in buurtschap Oude Molen. In oude papieren is te lezen dat er in 1523 ook al een molen op deze plek stond. Molens werden gebruikt om bijvoorbeeld boekweit, gerst, rogge, haver en maïs te malen, olie te slaan uit lijn- en koolzaad en hout te zagen. In 1772 kocht Frerik te Winkel de molen in Oude Molen. Zijn familie is tot in de 20ste eeuw molenaar gebleven.
De watermolen bij Dorth
Tegenover Huize Dorth was vanaf 1550 een watermolen te vinden. De heren van Dorth waren de baas over de molen. Alle boeren uit de buurt moesten tegen betaling hun graan hier laten malen. Toen Frerik te Winkel in 1772 een nieuwe molen in Dorth bouwde, raakte de watermolen in verval. Rond 1820 werd de molen afgebroken.
De windmolen in Dortherhoek
In 1797 liet de baron van Dorth een windkorenmolen bouwen aan de zuidkant van de Molenweg. Deze molen brandde in 1828 af. Twee jaar later werd er een nieuwe molen gebouwd aan de andere kant van de Molenweg. Hendrik te Winkel werd hier molenaar. In 1959 sloeg de bliksem in de molen. De bovenkant werd vervolgens gesloopt en de onderkant werd als winkel gebruikt. Tegenwoordig wonen er mensen in de onderkant van de molen en is het een rijksmonument.
Molen Werklust
In 1853 bouwde Hendrik te Winkel een molen aan de Molenstraat. In 1875 werd zijn zoon Jan, molenaar op de molen. De familie te Winkel was toen de baas van alle drie de molens in Bathmen. Molen Werklust brandde in 1935 af. Brand in de molen was de grootste angst van een molenaar, een klein vonkje of een blikseminslag was genoeg om een houten molen in vlammen te doen opgaan.
Nieuwe uitvindingen
De uitvinding van de stoomkracht en later de elektromotor, zorgden voor het einde van de molens in Bathmen en de rest van Nederland. Door stoomkracht en elektriciteit kon de molenaar de molen zonder wind laten draaien. Langzaam verdwenen de windmolens en de molenaars. In Bathmen is alleen molen De Leeuw bewaard gebleven.
Een vijfde molen ontdekt
In het voorjaar van 2020 wordt op de Bathmense Enk begonnen met de voorbereidingen van een nieuwbouwwijk. Tijdens het afgraven van de bouwgrond worden er sporen van een oude molen gevonden. Wat spannend! Niemand had daar een molen verwacht. Er blijken nu dus geen vier, maar vijf molens in Bathmen te hebben gestaan. Zeer waarschijnlijk was het een middeleeuwse standaardmolen. Bij dit type molen kon de hele bovenkant van de molen richting de wind worden gedraaid. In de omgeving van de molen werden ook stukjes van maalstenen gevonden. In 1433 werd al vermeld dat Seino van Dorth een windmolen in bruikleen had gekregen. Tot nu toe wisten we niet waar die molen had gestaan. Of het deze molen is of een andere, dat moet nog verder onderzocht worden.
‘Tot ziens ontdekkingsreizigers, mijn rondleiding zit erop. Neem de herinneringen die je hier hebt gemaakt voor altijd met je mee en deel ze met anderen. Met je retourticket kun je weer terugreizen naar het nu. Binnenkort hoop ik je weer te zien op een nieuwe reisbestemming. Tot later!'
