Spoorwegen

Lijnen van de NCS en HIJSM

Spoorwegen Maartensdijk

De eerste spoorlijn in de gemeente Maartensdijk werd aangelegd door de NCS (Nederlandse Centrale Spoorwegmaatschappij). De trein ging vanuit Utrecht langs Blauwkapel, Groenekan en Bilthoven richting Amersfoort. Eigenaren van terreinen in Blauwkapel en Groenekan moesten veel grond afstaan. Dat gaf soms problemen. Het overleg tussen de gemeenteraad, de staat en de NCS ging dan ook wat stug. Desondanks is de lijn in 1863 feestelijk geopend. Personenvervoer met de trein werd belangrijk. In 1895 kwamen er op deze lijn dan ook veel haltes op plaatsen waar een dorp was, o.a. bij Blauwkapel en aan de Groenekansedijk oost.

De tweede spoorlijn werd aangelegd door de Hollandsche IJzeren Spoorweg Maatschappij. Deze N.V. was ook de bouwer van de eerste in Nederland geopende spoorweg tussen Amsterdam en Haarlem (in 1839). Ruim 30 jaar later begon de HIJSM met de bouw van de lijn Hilversum - Utrecht. De lijn werd in 1874 in gebruik genomen. Het spoor werd nog hetzelfde jaar verdubbeld. De gemeenteraad van Maartensdijk diende in 1883 een verzoek in om haltes te maken tussen Hilversum en de Maliebaan in Utrecht. Die kwamen er twee jaar later. Hollandsche Rading, Maartensdijk, de Nieuwe Wetering, Groenekan, Blauwkapel en de Biltstraat kregen een halte. Bijzonder aan dit spoortraject, zijn de op de monumentenlijst staande, betonnen spoorbogen. Die werden gebouwd in 1940 toen staal schaars was.

Onmisbaar spoor

Na alle eerste protesten bleek de trein op den duur onmisbaar. In het jaar 1893 vertrokken al 18.659 reizigers uit Maartensdijk met de stoomtrein. Er stond een stationsgebouw, een opslagloods voor goederen en een baanwachtershuisje. Het station Maartensdijk was er dus niet alleen voor personen vervoer. Er werkten minstens 22 mensen bij deze halte.