Oerbos en veengebied

Diemen in de prehistorie

Diemen in de prehistorie: heide, rietlanden, wat berken, elzen en zelfs een bos met eiken. Een riviertje dat door een licht glooiend landschap stroomde. Een vanwege zijn drassigheid nauwelijks bevolkt gebied. Hooguit wat jagers of vissers die hier soms naar toe kwamen.

Een bos met eikenbomen? Een heideveld met meertjes of vennetjes? Een glooiend landschap en een riviertje met rietlanden?  Diemen zo’n vier-, drie- of tweeduizend jaar geleden. Je kunt je nauwelijks voorstellen hoe onze woonplaats er toen uitzag. En of er hier toen al mensen woonden? Dat weten we niet zeker, maar vermoedelijk niet. Bewoningssporen uit die tijd zijn tot nu toe nooit gevonden.  Misschien kwamen er af en toe mensen van elders om hier te jagen of te vissen. Maar om je hier als boer te vestigen? De grond was er niet erg geschikt voor: vaak te drassig en niet heel vruchtbaar. Wél teruggevonden zijn meer dan 3000 jaar oude stammen van eikenbomen. Die kwamen in de jaren ’90 van de vorige eeuw te voorschijn bij graafwerkzaamheden voor de aanleg van het Diemer bos. Daar bevond zich heel lang geleden dus ook al een bos. Maar de bodem was te slap om het gewicht van zware bomen te dragen zodat ze op een gegeven moment omvielen. En eenmaal weggezakt in de veenbodem bleven ze goed bewaard.

Veengrond

Het grondgebied van het huidige Diemen maakte deel uit van een uitgestrekt veengebied in West- en Noord-Nederland. Vanuit dit veengebied stroomden een heel aantal zogenoemde veenriviertjes richting zee; of eerst nog het Flevomeer (nu het Markermeer en IJsselmeer). De bekendste zijn de Amstel en de Rotte: Amsterdam en Rotterdam zijn ernaar genoemd. Maar zo had je ook de Schie, de Ee, de Ilp, de Bamestra of Beemster en bij Diemen de Diem. Die naam verwijst, zoals alle namen met ‘eem’, ‘aam’, ‘ee’ of ‘ie’ of naar (stromend) water. Op de oevers van die riviertjes zouden zich later mensen vestigen, maar dan hebben het over ‘slechts’ zo´n duizend jaar geleden.

Jaap Haag

Komt in de tijd overeen met: Tijd van jagers en boeren

Zie ook Canon van Nederland: Hunebedden

Verder lezen: Chris de Bont, Amsterdamse boeren. Een historische geografie van het gebied tussen de duinen en het Gooi in de middeleeuwen, Hilversum 2014.