Achtergrond
Nu kunnen we misschien alle natuurhistorische informatie die we maar zoeken met een paar klikken bereiken, in de achttiende eeuw was dat wel anders. Onder invloed van de Verlichting nam de belangstelling voor de wetenschappelijke benadering van de natuur toe, wat leidde tot de publicatie van allerlei naslagwerken over flora en fauna. In Engeland verschenen al rond 1730 de eerste vogelboeken met handgekleurde kopergravures; belangstelling voor de Nederlandse natuur bleef wat langer uit. Nozeman en Sepp begonnen hun samenwerking in het project met het ambitieuze streven om een volledig geïllustreerd overzicht van alle vogels in Nederland te geven. Hoewel dit doel in de praktijk niet helemaal is geslaagd (van alleen de provincies Noord- en Zuid-Holland is het werk bijna compleet), geldt het gigantische boekwerk toch als een belangrijke prestatie.
Een behoorlijk boekwerk
Het gehele project Nederlandsche vogelen duurde namelijk bijna 60 jaar (van 1770 tot 1829) en de beide initiatiefnemers hebben het einde niet meegemaakt. Gelukkig is hun werk bij hun overlijden overgenomen door anderen. De boeken kregen in de boekhandel een aardig prijskaartje om het enorm dure productieproces terug te kunnen verdienen. Alle vogels werden allereerst geschoten en eventueel opgezet, om ze vervolgens 'naar het leven' te kunnen natekenen. Op basis van de tekeningen werden koperen platen gegraveerd. Die leverden afdrukken op papier en vervolgens werden deze illustraties handmatig ingekleurd. Omdat de vijf delen in groot formaat werden uitgegeven, kostte het drukken een vermogen aan papier. Het boek was daarmee niet alleen het eerste oorspronkelijke Nederlandse boek helemaal gewijd aan vogels; door het specialistische productieproces stond het ook bekend als het duurste Nederlandse boek van die tijd.
Kleur
De kleuren van de vogels in de exemplaren van Bibliotheek Rotterdam lijken nog als nieuw. De ekster is glanzend diepzwart, de hop donkerbruin met oranje en ook alle kleuren van de pimpelmees spatten van de pagina. Doordat de boeken nooit lange tijd open hebben gelegen, zijn de oorspronkelijke pigmenten in perfecte staat behouden gebleven. De vijf contemporaine boekbanden zijn in 2021 gerestaureerd, waardoor de Rotterdamse set weer in volle glorie te bewonderen is.
