De oudste archeologische vondsten die wijzen op de aanwezigheid van mensen in Twente, en dus ook in het gebied van de gemeente Weerselo, dateren van de Oude Steentijd. De vondsten zijn afkomstig van jagende en verzamelende groepjes Neanderthalers die in het gebied van Oost-Nederland rondtrokken. Het gaat om vuurstenen vuistbijlen en afslagen uit de periode 130.000-70.000 v. Chr. Daarna volgde een lange koudeperiode en was er hier geen leven mogelijk. Pas na circa 13.000 v. Chr., toen de homo sapiens in kleine aantallen vanuit het zuiden naar onze regio kwam, zijn getuigen van deze vorm van menselijk leven gevonden. Het zijn een hunebed (3400-3000 v. Chr.) en een silhouet van een lijk nabij Mander (3800-3100 v. Chr.). Ook opgravingen in Usselo (hangertje) en op vele plaatsen de vondst van resten van vuurstenen gebruiksvoorwerpen duiden op aanwezigheid van rondtrekkende jagers tijdens de Nieuwe Steentijd.
Voedselproductie
In het begin van de Midden
Steentijd stegen de temperaturen in Twente en veranderde het
landschap van een toendra in natte veengebieden en dichte bossen.
Een woest gebied. Rondtrekkende jagers zochten plaatsen om voor wat
langere tijd te verblijven. De beste locaties waren de hoge en
droge dekzandruggen die aan de voet van de stuwwal lagen, op de
grens met de moerassige gebieden en de heidevelden, die vanaf de
Midden Bronstijd ontstonden. Op deze hoge en droge dekzandruggen
vinden we dan ook de oudste sporen in de vorm van
vuursteenconcentraties. De omgeving van Rossum, gelegen aan de
zuidelijke flanken van de heuvelrug Enschede-Ootmarsum, is een
dergelijk gebied. De noodzakelijke waterstromen liepen van noord
naar zuid.
De mens ging zich in die Nieuwe Steentijd langzaam
ontwikkelen van jager en voedselverzamelaar tot voedselproducent en
was ook in staat aardewerken potten te maken. Er ontstonden
verspreide woonplaatsen. De bewoners gingen vee houden en gewassen
verbouwen. In de Nieuwe Steentijd tot in de Midden Bronstijd werden
overledenen nog niet gecremeerd. Gebruikelijk was de doden te
begraven en van een bijgift te voorzien.
Nauwelijks bewijsmateriaal
Samenvattend kunnen we zeggen dat tot 3000 v. Chr. in de gemeente Weerselo op verschillende plaatsen mensen voor korte of misschien wat langere tijd hebben vertoefd. Bewijsmateriaal is schaars. Twee belangrijke vindplaatsen van vuurstenen artefacten uit het Laat Paleolithicum en Mesolithicum liggen aan de Wolfbergweg ten noorden van Weerselo en in de omgeving van het Molenven bij Saasveld. Ook bij de Echelpoel ten zuiden van Weerselo zijn vondsten gedaan.
