De eerste weekmarkt op het nieuwe Nicolaasplein in Denekamp op 7 mei 2007 was een heel bijzondere. Het plein "demonstreerde" waarvoor een plein dient. Het kreeg een sociale functie, het bracht mensen bij elkaar. Maar er was meer. Het uitzicht op de "historische wand" van protestantese kerk, oude Raadhuis, Sint Nicolaaskerk, parochiecentrum, 't Heemhoes en Huize Keizer, in combinatie met de "nieuwbouw" van het oude (1980) en het nieuwe gemeentehuis, bekroonde die functie. Daar waar enkele jaren daarvoor een geasfalteerde autoweg bezoekers weerhield naar Denekamp te komen, biedt een nieuw plein de mogelijkheid van een aantrekkelijk dorpshart.
Van kronkelweg tot doorbraak
Na de aanleg van de Napoleonsweg omstreeks 1830 kronkelde zich het verkeer naar Oldenzaal en naar Nordhorn via de Oldenzaalsestraat, Grotestraat en Nordhornsestraat (nu Vledderstraat) door het dorp. In het uitbreidingsplan 1938 onderkende de gemeente de verkeerschaos in het dorpscentrum als gevolg van toenemende verkeersdrukte. Een aan te leggen rondweg zou de oplossing bieden. In het volgende decennium borduurde men op dat plan voort. Eénrichtingsverkeer in combinatie met het doortrekken van de Nordhornsestraat (nu Vledderstraat) naar Lange Voor en oude trambaan, was een optie. In 1950 liet men het idee van een rondweg (Natoweg) schieten. Reden hiervoor was dat ondernemers vreesden dat ze veel klanten zouden verliezen en Denekamp een "dood dorp" zou worden. De gemeenteraad besloot om het volkstuincomplex "de Vearft" als plein te ontwikkelen en het verkeer hierover te leiden, de zogenaamde "doorbraak". Afbraak van panden aan de Grotestraat en het begin van de Oldenzaalsestraat was daarvoor noodzakelijk. Inmiddels nam de verkeersdruk enorm toe. In 1956 gingen ongeveer 200.000 voertuigen en 1.500.000 passanten door het dorp. In 1962 werd de eerste winkel op de Eurowerft geopend. In 1970 volgde de verkeersweg, dwars door het dorp. Het verkeersprobleem was opgelost, maar het dorp was er niet fraaier op geworden.
Van doorbraak tot randweg
Het groeiende lokale en internationale verkeer daverde door het
gedeelde dorp. Echt gelukkig met de gekozen oplossing waren er maar
weinigen. Vanaf 1973 werd er weer gedebatteerd over een rondweg.
Toen na de aanleg van de nieuwe snelweg A1 langs Oldenzaal in 1992
de verkeersdrukte niet echt afnam, ontstond er in de gemeenteraad
een meerderheid voor het randwegconcept. In 2003 werd de westelijk
wijkontsluitingsweg (Singravenstraat) voor het lokale verkeer
geopend.
1 jaar later volgde de nieuwe oostelijke randweg
(Scandinavië-route).
Nicolaasplein als nieuw dorpshart
Na de rondwegen kwamen de plannen voor een nieuw gemeentehuis, noodzakelijk na de fusie tot de gemeente Dinkelland, en een dorpsplein. Er waren ideeën voor het gebruik van de drie bestaande gemeentehuizen, maar de raad koos voor één gemeentehuis in Denekamp. In mei 2002 deed de woningstichting, onder voorzitterschap van Coen Hamers, een herstructureringvoorstel voor het centrum, dat was uitgewerkt door een werkgroep met woningstichting, vertegenwoordigers van verpleeg- en bejaardenzorg, architectenbureaus en als toehoorder de gemeente Dinkelland. Eind 2002 ontstond een eerste visie voor uitbreiding van het bestaande gemeentehuis. Voorjaar 2003 volgde daarvoor een concreet plan. Het werd ervaren als een "massaal en dominant" gemeentehuis. Het bood weinig ruimte voor een aantrekkelijk centraal plein. Daarnaast deed de Denekamper ontwerper Wim Journée een alternatief pleinvoorstel om "de Dinkel door het dorp te leiden". Een "waterplan", dat onterecht onmiddellijk weerstand wekte. Dit plan voor een gemeentehuis gaf in de zomer van 2003 zeer veel commotie in de vorm van ingezonden brieven, een enquête, protestuitingen en een referendumverzoek. De raad vroeg een time-out aan. Inmiddels was ook al het architectonisch waardevolle postkantoor gesloopt. Uiteindelijk vond op 8 oktober 2003 een zeer emotionele, massaal bezochte manifestatie plaats, waar naast burgemeester Willeme, diverse sprekers de pro's en de contra's naar voren brachten. Uiteindelijk koos de gemeenteraad voor uitstel, waarbij alle commotie ook nog politieke consequenties had met het uiteenvallen van het CDA. In het voorjaar 2004 kwam er een nieuw plan. Belangrijk vond men nu de rol van de burger. Inloopavonden en een "klankbordcommissie" zorgden voor inspraak. In de herfst van 2004 kwam men tot een besluit. Een nieuw multifunctioneel gebouw met gemeentehuis, ontworpen door het architecten-duo Leferink en Morsink, op de plaats waar onder andere ooit uitgaanscentrum De Kul gevestigd was. Ook werd besloten van het oorspronkelijke "waterplan" af te zien. In 2006 startte men, nadat de burgers voor een ellipsvormig plein hadden gekozen, met de uitvoering van de zwaar bevochten plannen. Op 27 oktober 2007 opende burgemeester Willeme zowel het gemeentehuis als het Nicolaasplein. Het laatste omzoomd door nieuwbouw en een "historische wand".
