De Fransen komen!
In de zomer van 1794 probeerde het Franse leger Nederland binnen te vallen. Niet iedereen vond dat erg. De patriotten in Nederland wachtten ongeduldig op hun komst. Ze hadden dezelfde ideeën als de Fransen: alle mensen zijn gelijk en mogen meebeslissen over het bestuur van het land. De patriotten hoopten dat de Fransen zouden helpen om deze nieuwe ideeën in Nederland in te voeren.
Land onder water
Stadhouder en prins Willem V (de vijfde) wilde hier niks van weten. Om de Franse soldaten tegen te houden, liet hij grote delen land onder water lopen door de dijken door te steken. Maar de strenge vorst vanaf december besliste anders. Het water bevroor en zonder enige moeite konden de Franse soldaten de rivieren oversteken. Willem V en zijn familie vluchtten naar Engeland. Vanaf dat moment waren de Fransen de baas.
Keizer
In 1799 werd keizer Napoleon de baas van de Fransen. Hij had niet alleen alles voor het zeggen in Frankrijk, maar ook in de landen die door de Fransen veroverd waren. Zoals Nederland. Napoleon is heel belangrijk geweest voor Nederland. Hij voerde allerlei nieuwe regels in, die we nu nog steeds kennen. Bijvoorbeeld: alle mensen zijn gelijk.
Achternaam
Eén van de regels was het hebben van een achternaam. De meeste mensen hadden alleen een voornaam. Napoleon wilde dat iedereen zich op het gemeentehuis liet inschrijven. Wie geen achternaam had, mocht er zelf één bedenken.
Kilo's, meters en liters
Rekenen met kilo's, meters en liters heb je aan Napoleon te danken. Hij vond het erg onhandig dat de maten en gewichten in ieder land anders waren. Daarom voerde hij de kilo, meter en liter in. Net als rechts rijden op de weg. Zo zouden er minder ongelukken gebeuren.
Klinkt goed?
Veel Nederlanders waren in het begin blij met de komst van de Fransen. Maar na een tijdje sloeg de stemming om. Napoleon wilde de baas zijn in zoveel mogelijk landen. Daarom voerde hij oorlogen. Veel jongens moesten verplicht soldaat worden. Ook andere Europese landen hadden genoeg van de Fransen.
Oorlog
Er werd een groot leger gevormd om tegen Napoleon te vechten. Een deel daarvan kwam naar Nederland. Op 13 november 1813 trokken 300 kozakken Wijhe binnen. De kozakken waren ruiters uit Oost‒Europa. Zij zetten hun kamp op aan de noordkant van het dorp. Deze ruiters hadden als taak een overgang in de IJssel aan te leggen. Dat deden zij door schippers te dwingen hun schip af te staan. De schepen werden van de ene naar de andere over gelegd, zodat er een loopbrug ontstond. Op die manier konden de soldaten makkelijk de IJssel oversteken om tegen de Fransen te vechten.
Vrij
Uiteindelijk werd Napoleon verslagen door de Russische, Duitse en Engelse legers. Aan het einde van 1813 was Nederland bevrijd. Daarna werd Nederland een koninkrijk, met koning Willem I op de troon. Hij was de zoon van stadhouder Willem V.