Rond 1953 werd in een advertentie in de Margriet een linnenuitzet aangeboden, die in twaalf delen zou worden geleverd. De duizenden aspirant-kopers gingen er per abuis van uit dat de uitzet in één keer zou worden geleverd en in twaalf maanden kon worden betaald. Er volgde koortsachtig overleg met verschillende banken waarna, min of meer bij toeval, het kopen op afbetaling was geboren. De adverteerder heette Herman Wehkamp.
Bloemetjesjurken en beddengoed
Herman was in 1937 geslaagd voor de onderwijsakte en een jaar
lang vond hij werk als onbezoldigd onderwijzer in zijn woonplaats
Slagharen. Zijn militaire dienst hoefde hij niet af te maken toen
zijn vader overleed. Hij kwam in de zaak, samen met zijn broer
Frans en zijn zus. Ze hadden drie textielmagazijnen: in Slagharen,
Vroomshoop en Zuidwolde. Gedurende de oorlogsjaren behaalde hij
alle diploma's voor het winkelbedrijf en in de jaren daarna
verdiepte hij zich in postorderadvertenties uit Amerika en uit
Duitsland, zoals die van Otto en Quelle.
In 1952 vestigde hij, in een houten loods van 5 bij 8 meter, zijn
Fabriekskantoor Wehkamp in Slagharen, aanvankelijk om de
"winkeldochters" van het ouderlijke bedrijf aan de man te brengen.
Zijn eerste advertentie plaatste hij in de NCRV-gids. Het was een
aanbieding van een springveren matras. Het werkte: er kwamen
honderden bestellingen binnen uit het hele land. Daarna volgde de
12-delige linnenset. Hij adverteerde in radiobodes en damesbladen
met een steeds groeiend assortiment. Zijn artikelen betrok hij
rechtstreeks van de fabriek.
Al gauw had hij ruimte tekort en kwam er een opslagplaats bij in
Dedemsvaart op het nieuwe industrieterrein De Rollepaal, waar hij
in 1955 ook ging wonen. N.V. Wehkamp, waarvan hij de meeste
aandelen had, had toen al 25 man personeel in dienst. Er werd
steeds uitgebreid (loodsen van 2000 en 3300 m²) en de eerste
catalogus (24 pagina's) verscheen.
In 1960 brandde de hele boel af. Ternauwernood konden de
boekhouding en het omvangrijke klantenbestand, één van de
succesfactoren van het bedrijf, gered worden. De nieuwe hal werd
10.200 m² groot en het personeelsbestand groeide uit tot 340 man.
Er kwam een eigen drukkerij en een eigen postkantoor. Het
miljoenenbedrijf werd in 1963 verkocht aan het Engelse bedrijf
Great Universal Stores. Herman trok zich terug uit de zaak en
leidde een teruggetrokken bestaan in Brabant.
Van catalogus naar internetsite
In 1977 telde de catalogus 448 pagina's. In de jaren tachtig werd van alles uitgeprobeerd: videotext (mislukt), telefonische klantendienst, een eigen bezorgdienst. In 1985 zette Wehkamp een belangrijke technologische stap door als eerste in Nederland een voice-response-systeem in te schakelen, waarmee klanten 24 uur per dag telefonisch hun bestellingen konden plaatsen. In 1984 werd het eerste reclamefilmpje met Sylvia de Leur en Adèle Bloemendaal uitgezonden op TV. Er kwam een samenwerking met reisorganisaties op gang (Belvilla). In de beginjaren 90 adverteerde Wehkamp in Duitsland en vijf jaar later werden alle artikelen op internet aangeboden via www.wehkamp.nl. In 2002 had Wehkamp Postorders 1350 personeelsleden en telde de catalogus 1140 pagina's! Het hoofdkantoor is sinds 1984 gevestigd in Zwolle en behalve het distributiecentrum Dedemsvaart staat er ook een in Maurik. In 2006 maakte Wehkamp de omslag van catalogusbedrijf met internetsite naar een organisatie waar het internet leidend is in alle processen. In 2010 kwam 100 % van de omzet via internet binnen. Met circa 5 miljoen zendingen per jaar was zij het grootste online-warenhuis van Nederland en een jaar later kreeg ze de Nima-award voor het beste marketingbedrijf uit 2011.
