Den Ham, een eeuwenoud boerendorp, kende vroeger vooral veel
kleine landbouwbedrijfjes. Om voor extra inkomsten te zorgen had
men vaak een nevenactiviteit, die soms uitgroeide tot het
hoofdbestaan. Al in 1795 werkten hier thuiswevers, kleermakers en
zelfs knopenmakers; na Zwolle en Ommen het hoogste in aantal. In
het centrum, rond de kerk en de Brink, vestigden zich timmerlieden,
klompenmakers, schoenmakers, voerlieden, handelaren en caféhouders.
Dit had ongetwijfeld te maken met het feit dat Den Ham destijds was
gelegen op een snijpunt van belangrijke wegen tussen Twente en
Salland.
Werkgelegenheid in Vroomshoop
Het jonge kanaaldorp Vroomshoop ontstond in de begindagen van de vervening, eind jaren vijftig van de 19de eeuw. Veenarbeiders kwamen uit de Kop van Overijssel, Friesland, Drenthe en Duitsland naar de onbewoonde veengebieden en gingen daar aan de slag. Daarna kwam de landbouw op gang en vond men werk als boerenknecht. Ook de turfverwerking leverde werk op. Winkels verrezen. Andere inkomstenbronnen waren er in die tijd nauwelijks. Later zochten velen werk in de textielindustrie in Twente (zoals Bendien & Smits uit Almelo en Jansen en Tilanus uit Vriezenveen). Mede dankzij de aanwezigheid van kanalen en een spoorlijn ontwikkelde het gebied zich gaandeweg en ontstond er ook plaatselijke industrie, veelal geënt op de bouwsector.
Na de oorlog
Na de Tweede Wereldoorlog moest Nederland in rap tempo industrialiseren om de sterk groeiende bevolking een bestaan te kunnen bieden. Vroomshoop, waar behalve speelgoedfabriek Sio en De Groot Houtbouw vrijwel nog geen industrie te vinden was, werd omstreeks 1950 aangewezen als industrieel concentratiepunt. Ook werd de christelijke lagere technische school in gebruikgenomen. Arbeiders waren er voldoende. Zij vonden veel werk bij aannemers en transportbedrijv en. Ook in Den Ham nam de bedrijvigheid toe. Met name de transportsector ontwikkelde zich sterk. De bedrijven van de Hofmannen, de Remminks, van Roelofs en Dekker & Hellwich reden met tientallen vrachtwagens in de wegenbouw om zand, grind en asfalt naar de gewenste locatie te brengen. Ook andere vrachtbedrijven en pakketdiensten reden dapper mee, per auto, ja zelfs met paard en wagen.
Industrieterreinen
De toenemende bedrijvigheid leidde tot de aanleg van diverse industrieterreinen. In Vroomshoop verrees het Linderflier, waar zich bedrijven vestigden als Eastborn, Mekufa en De Groot Vroomshoop, bedrijven die veel hebben betekend voor de ontwikkeling van Vroomshoop. Aan de andere kant van het Zwolsekanaal werd een tweede bedrijventerrein uit de grond gestampt: De Sluis. Allerlei bedrijven zorgden ervoor dat de werkloosheid in Vroomshoop als sneeuw voor de zon verdween. Veltink, Sickman, Seine Metaal, Vromos, Stelling, Hofman, Vosbouw, Skeletbouw en Esbi zijn zo maar wat namen van bedrijven die hun plek vonden op De Sluis. In Den Ham kwam het bedrijventerrein Vriezendijk tot stand. Dit terrein sloot aan bij de zuivelfabriek en de nieuwgebouwde fabriek van de Coöperatieve Aankoopvereniging. Het dorp Den Ham kreeg van de provincie alleen toestemming om te bouwen voor locale bedrijven. Grotere bedrijven en bedrijven van buiten de eigen gemeente dienden zich in Vroomshoop te vestigen, de plaats die als industrieel concentratiepunt was aangewezen.
Werk in uitvoering
Nog steeds komen er nieuwe bedrijven bij. In 2000 waagde Vroomshoop een nieuwe sprong over het kanaal, deze keer over het kanaal Almelo-De Haandrik. Industrieterrein en woonwijk Vrooms-hoop-Oost is momenteel de thuisbasis van een keur aan gerenommeerde ondernemingen, zoals Formido Deco bouwmarkt, schoonmaakbedrijf Klaas Harms, fotostudio Niek Erents en Provi reinigingstechniek. Ook de gemeentewerf en het afvalbrengpunt van de gemeente Twenterand zijn hier te vinden. In Den Ham werd het bedrijventerrein Kroezenhoek gerealiseerd met veel jonge ondernemers. Dit bedrijventerrein biedt ook de mogelijkheid enkele bedrijven uit de bebouwde kom te verplaatsen. Koskamp Automaterialen, in deze branche in de top drie van Nederland, heeft de sprong al gemaakt. Roelofs Wegenbouw is de volgende, nadat Alfabet Belettering er ook al eerder was neergestreken. Veel van deze Hammer bedrijven hebben een bovenregionale functie en zorgen voor een forse werkgelegenheid en landelijke naamsbekendheid, zoals Foto Konijnenberg.
Woningbouw
De woningbouw hield gelijke tred met de ontwikkeling van de dorpen. Het gemeentebestuur stelde de volgende bestemmingsplannen vast: Prinsenkamp Vroomshoop 1956, 't Sumpel Den Ham 1957, Brinkman Vroomshoop 1963, Noorderweg Vroomshoop en Linderveld Vroomshoop 1964. Voor het nieuwe bestemmingsplan Broekmaten in Den Ham werden in 1970 de eerste grondaankopen gedaan, later gevolgd door de wijk Zuidmaten. Vroomshoop maakte kennis met de luxe woonwijk De Boshoek. Ook ontstonden er woonwijken tussen het kanaal en de spoorweg, aan de noord-westkant van Vroomshoop (Nieuwoord) en na de eeuwwisseling in Vroomshoop-Oost. In het dorp Den Ham lag het accent voornamelijk op het bouwen van woningen in de particuliere sector, terwijl in het dorp Vroomshoop verhoudingsgewijs veel huurwoningen werden gebouwd. Aan het eind van de 20ste eeuw kwam hier verandering in en nam de particuliere woningbouw ook in Vroomshoop sterk toe.
Werken aan de toekomst
De toeristische en recreatieve sector is een branche met toekomstperspectief voor Den Ham. Dit heeft ongetwijfeld te maken met de vele fietsroutes die door het dorp en de omgeving lopen en de afwisselende landschappen, de unieke natuurgebieden en de schitterende bossen. Ruime campings en fraaie groepsaccommodaties ontvangen jaarlijks vele gasten. De VVV Twenterand speelt hier een stimulerende en bemiddelende rol in. Vroomshoop ontwikkelt zich intussen steeds meer als een koopcentrum van betekenis. Het winkelbestand is enorm gegroeid. Aan Linderflier, Julianaplein en Amaliaplein hebben zich inmiddels vele (ook landelijk bekende) winkels gevestigd.
