Meierijstad

Van vier gemeenten naar een

Tijd van televisie en computer

In het gemeentehuis van Meierijstad hangen vier bijzondere voorwerpen. Het zijn de oude ambtsketens van Erp, Schijndel, Sint-Oedenrode en Veghel. Een ambtsketen is een zilveren ketting die gedragen mag worden door een burgemeester. Je kunt er de burgemeester van een gemeente aan herkennen. De oude ambtsketens herinneren aan de tijd dat er nog vier gemeenten waren. Vier, want ook Erp was voor 1994 een zelfstandige gemeente. De amtsketens zijn nu overbodig. We horen samen bij de gemeente Meierijstad. Hoe zit dat?

Wat is een gemeente?

Een gemeente is gebied met een groep woonkernen (= dorpen en steden) die bestuurd worden door een gemeentebestuur. In de Gemeentewet van 1851 is het bestuur geregeld. Het bestuur bestaat uit een gemeenteraad en College van burgemeester en wethouders. Als de burgemeester zijn gemeente vertegenwoordigt, mag hij zijn ambtsketen dragen. Daarop staat het wapen van de gemeente.

Herindeling

Net zoals de landen in Europa samenwerken om sterker te zijn, kunnen ook gemeenten samenwerken. Soms vinden ze samenwerking niet genoeg en besluiten ze om samen één nieuwe gemeente te worden. Dat heet 'herindeling'. Het veranderen van gemeentegrenzen noem je 'grenscorrectie'. Dat gebeurde bijvoorbeeld in 1994. Toen werd de Schijndelse buurt Laverdonk bij een grenscorrectie onderdeel van de gemeente Bernheze.

Verplichte herindeling

Soms beslist de regering over een herindeling. In 1994 vond de regering dat er te veel kleine gemeenten in ons land waren die niet goed voor zichzelf konden zorgen. De regering liet gemeenten zelf kiezen met wie ze wilden samenvoegen. De gemeenten Erp en Boekel hadden plannen om samen te gaan. Tot hun grote verbazing bepaalde de regering op advies van enkele bestuurders dat de gemeente Erp met Veghel moest worden samengevoegd. De meeste inwoners van Erp gingen in Veghel naar school, werken, winkelen of naar het ziekenhuis.

Zelf kiezen

Soms kiezen gemeentebesturen zelf voor herindeling om meer bestuurskracht te krijgen. Daardoor denken ze hun taken beter te kunnen uitvoeren of meer invloed te kunnen uitoefenen. Gemeentebesturen kiezen dan voor herindeling met een buurgemeente die goed bij hen past. Er zijn bijvoorbeeld veel familiebanden of de inwoners maken gebruik van elkaars voorzieningen.

Meierijstad

In 2013 besloten de gemeentebesturen van Schijndel, Sint-Oedenrode en Veghel samen te gaan in de nieuwe gemeente Meierijstad. In 2017 was Meierijstad een feit. Meierijstad is in oppervlakte de grootste gemeente van de provincie Noord-Brabant. Meierijstad is een verzameling van dorpen en geen echte stad. Er wonen bijna 80.000 inwoners verspreid over 13 dorpen.

Een nieuwe ambtsketen

De oude ambtsketens van Erp, Schijndel, Sint-Oedenrode en Veghel worden vanaf 2017 niet meer gedragen. De burgemeester van Meierijstad draagt nu een ambtsketen met het nieuwe wapen van de gemeente Meierijstad. Goud- en zilversmid Piet Spanjers uit Sint-Oedenrode maakte de nieuwe ambtsketen.