Scholen

In Meppel waren 150 jaar geleden verschillende scholen, net als nu.
In de 19e eeuw zijn de verschillen tussen rijk en arm overal in Nederland groot.
Kinderen van rijke ouders gingen naar de 'burgerschool'.
Kinderen van arme ouders gingen naar de 'school voor minvermogenden'.
We noemen dat 'standenonderwijs'.

Kinderen uit arme gezinnen gingen zelfs soms helemaal niet naar naar school.
Ze moesten meewerken op het land, in het gezin en in fabrieken.
In 1874 kwam er een wet tegen kinderarbeid; het kinderwetje van Van Houten.
Kinderen tot 12 jaar mochten niet langer in fabrieken en werkplaatsen werken.
In 1901 komt er een wet voor leerplicht.
Vanaf toen moesten alle kinderen tussen 6 en 12 jaar verplicht naar school.

De Vledderschool

De Vledderschool is de eerste school die in Meppel gebouwd is na de invoering van de leerplicht.
Het was toen de modernste school van Drenthe.
En het maakte een einde aan het standenonderwijs.
Alle kinderen kregen vanaf toen hetzelfde onderwijs.
Of je nu arm of rijk was, het maakte niet meer uit.

Elke klas had een apart lokaal.
Alle leerlingen kregen tegelijk dezelfde les.
De meester/juf stond vooraan en vertelde.
Kinderen zaten per twee in een schoolbankje en luisterden.
De ramen hadden hoge vensterbanken, zodat je niet naar buiten kon kijken.

Kinderen kregen les uit schoolboekjes en schreven in schriften.
Ze schreven met een kroontjespen, een metalen pennetje.
In het schoolbankje zat een pot met inkt.
Daar moest je pen steeds in.
De meester/juf schreef op een krijtbord aan de muur.

De Vledderschool bestaat nog steeds en het is ook weer een school!
Die school heet nu De Plataan.

===============================================================

Wopke Hummel en de Hummelschool

Meester Wopke Hummel was Meppels meest bijzondere meester.
Hij gaf meer dan 50 jaar les, van 1843-1893. Toen hij stopte met werken, kreeg hij een lintje van de Koning. Dat is een soort medaille.
Dankzij meester Hummel kwamen er nieuwe scholen in Meppel en nieuwe manieren van leren lezen. Hij was 'vooruitstrevend'.

In zijn tijd leerden kinderen schrijven op een lei met een griffel.
Dat is een soort mini-bord met een krijtje.
Elk kind had er één.
Er waren geen schriften.
Papier was veel te duur.

Het schoolgebouw waar meester Hummel lesgaf, is er nog.
Het staat bij een heel groot ander oud gebouw, de Gasfabriek.
De naam 'Hummelschool' staat op de voorkant.
Er zitten nu kantoren in.

Lukas Steenbergen en Café de Kansel

Meester Lukas Steenbergen gaf tot 1873 les aan de tussenschool in Meppel.
Hij wist heel veel van techniek.
Hij begreep goed hoe machines werkten.
Dat leerde hij niet alleen aan de kinderen, maar ook aan grote mensen.
Er waren nog geen boeken zoals nu.
Kinderen leerden van plaatjes en met uitleg van de meester.
Dat noemen we kijkplaten en die hingen aan de muur in de klas.

De school van meester Lukas was het oudste schoolgebouw van Meppel.
Hij woonde zelf naast de school met zijn vrouw.
Beide gebouwen staan nog steeds in Meppel.
Het is nu een gezellig café.
Op de Groenmarkt.
Als je goed naar boven kijkt, zie je twee kleine oude gevels naast elkaar.

De Catharina-ambachtsschool

Kinderen gingen naar school om te leren lezen, schrijven en een beetje rekenen.
Na school ging je aan het werk als als leerling of gezel bij een 'meester' om een beroep (een ambacht) te leren.
Maar door de komst van machines was de manier van werken ingewikkelder geworden.
Sommige mensen vonden dat er een school moest komen om een beroep te leren: een ambachtsschool.

De steenrijke Meppeler familie de Visser wilde die school wel betalen.
De straat waar de school stond kreeg daarom de naam: de Catharinastraat.
Dat was de naam van de moeder van de familie.

Op de nieuwe school leerden kinderen na hun na hun twaalfde jaar een beroep, zoals timmerman of automonteur.
Vroeger heette dat een 'ambacht' leren.
Dat is een oud woord voor 'werk met je handen doen'
De ambachtsschool heet nu het VMBO van Stad en Esch.
De letter 'B' staat voor 'beroepsonderwijs'.
Het VMBO zit nu in het nieuwe schoolgebouw bij het station (Ezingepark).
Het gebouw van de oude ambachtsschool staat nog steeds in Meppel.
Er wonen nu verschillende mensen in.