Als er vroeger iets vreemds gebeurde, werd er al snel aan hekserij of andere mysterieuze zaken gedacht. Mensen geloofden in de kracht van mysterieuze zaken.
Breukenboom
Drenten hadden vroeger weinig vertrouwen in dokters. Veel mensen gebruikten zelfgemaakte middeltjes om kwalen te genezen. Er waren ook "wonderdokters". In het gewone leven waren ze vaak boer of bijvoorbeeld klompenmaker, maar met een speciale gave.
Zo woonde in Yde de smid Willem Nijenhuis. Hij zei breuken, zoals een beenbreuk, een liesbreuk of een rugbreuk (hernia), te kunnen genezen. Je moest volgens hem drie spijkers in de boom voor zijn huis slaan, terwijl hij spreuken opzegde. Als de bast van de boom over de spijker was gegroeid, was je breuk genezen. Dat de breukenboom genezende krachten heeft, geloven mensen zelfs nu nog. Er worden vandaag de dag nog steeds spijkers geslagen in de boom voor het huis van de smid. Je kunt de boom bekijken in Yde aan de Breukenweg.
Heksen
Een heks kon vroeger een vrouw, maar ook een man zijn. Een heks wilde kwaad doen en kon toveren. In Drenthe geloofde men vroeger dat een heks in een dier kon veranderen. Bijvoorbeeld in een kat. In Drenthe noemden mensen heksen ook wel katten. Behekste appels waren herkenbaar doordat er geen pitten in zaten. Als kinderen zo'n appel aten, kregen ze een pad, slang of steen in hun maag. Vroeger werden vrouwen, waarvan men dacht dat ze heks waren, gestraft of zelfs doodgemaakt. Zo was er bijvoorbeeld de drijfproef. Als een vrouw bleef drijven op het water was ze behekst.
Witte wieven
De flarden mist die 's avonds verschenen boven de natte gronden van Drenthe vonden inwoners ook maar eng. Deze flarden mist worden ook wel witte wieven (witte wijven, een soort heksen) genoemd. In allerlei volksverhalen komen witte wieven voor. In sommige gevallen wezen ze verdwaalde reizigers de weg. Maar er zijn ook verhalen over witte wieven, die mensen lokten, waarop die mensen voor altijd verdwenen.
