De Granaatweken

Schijndel verwoest door granaatvuur

Tijd van wereldoorlogen

Het einde van de Duitse bezetting leek nabij, toen op 17 september parachutisten van de 101ste Airborne Division bij Eerde landden. Veghel en Sint-Oedenrode aan de belangrijke Corridor (=weg van Eindhoven naar Nijmegen) werden bevrijd. In de nacht van 21 op 22 september was ook Schijndel voor heel even door Amerikaanse soldaten bevrijd. Maar zij trokken zich terug vanwege de Duitse aanval op de bruggen bij Veghel. Vanuit Schijndel probeerden de Duitsers de Corridor te heroveren. Het dorp lag wekenlang in de frontlinie (= tussen de strijdende partijen). De Duitsers en de Geallieerden bestookten elkaar met granaten. Veel daarvan vielen in Schijndel neer, zodat de mensen spraken over ‘De Granaatweken’.

De Granaatweken

Op 23 september schoten de Duiters granaten af op de toren van de Sint-Servatiuskerk.  Ze dachten dat er Amerikaanse soldaten op de uitkijk zaten, maar die waren inmiddels vertrokken. Daarop bezetten Duitse soldaten het dorp. In de weken die volgden, schoten de Geallieerden talloze granaten op Schijndel. Meer dan 300 huizen werden verwoest en nog eens 300 raakten zwaar beschadigd. In de nacht van 28/29 september werd het Schijndelse raadhuis in brand gestoken. Het oude gedeelte brandde helemaal uit. Daarbij ging ook een deel van het oud archief met belangrijke stukken uit de Schijndelse geschiedenis verloren.

In de kelders

Tijdens de Granaatweken zochten veel inwoners beschutting in kelders. Daar hoorden ze het fluitende geluid en voelden het gedreun van granaten die insloegen. De granaten veroorzaakten brand, waardoor veel gezinnen dakloos werden. Het leven in de kelders was niet makkelijk. Tijdens de granaataanvallen kon je de kelders niet uit. Ze waren overvol met mensen en er was gebrek aan voedingsmiddelen.

Vluchtelingen

Mensen die hun huis kwijtraakten of ontvluchtten, moesten worden opgevangen. Ze vonden onderdak op andere plekken in het dorp. Bij mensen thuis, in het klooster, de boterfabriek of ziekenhuis. Zo schuilden meer dan 950 mensen in het klooster. Ruim 2.200 Schijndelaren vluchtten naar Sint-Michielsgestel en 1.500 naar Den Dungen. Het was ontzettend vreemd om te zien dat daar het gewone leven z’n gang ging, terwijl Schijndel aan puin geschoten werd.

Goed en kwaad

Het was voor de Schijndelaren moeilijk om te beseffen, dat de granaten die hun dorp in een puinhoop veranderden, werden afgeschoten door geallieerde soldaten. Door de Granaatweken kende Schijndel een hoog aantal burgerslachtoffers. 85 inwoners kwamen om het leven.

Eindelijk bevrijd

Pas op 23 oktober 1944 was Schijndel echt bevrijd. Na vier weken van granaatvuur was het dorp een oorlogsgebied. In de Hoofdstraat stond bijna geen huis overeind. De schade van de Granaatweken is nog altijd te zien. Er zijn in Schijndel weinig echte oude gebouwen overgebleven. De huizen werden na de Tweede Wereldoorlog in moderne stijl opgebouwd.