De modelboerderij van Heijkants

Ontginning van het Hurkske en het Lijnt

Tijd van wereldoorlogen

Aan de Meerbosweg en het Lijnt staan een aantal bijzondere boerderijen. Ze hebben mooie namen: St. Otto, St. Jan, St. Antonius en St. Henricus in Keldonk en St. Adrianus en St. Alphonsus in Erp. Ze werden allemaal in de jaren '30 gebouwd naar het ontwerp van de Erpse architect Egidius Heijkants.

Architectenfamilie Heijkants

Johannes Heijkants en zijn twee zonen uit Erp waren belangrijke architecten. Ze tekenden veel huizen voor mensen in Erp en omgeving. Bijvoorbeeld de pastorie aan het Hertog Janplein. Ook tekenden de architecten Heijkants kloosters voor de Veghelse zusters Franciscanessen en de Schijndelse Zusters van Liefde. De gemeente Erp gaf de familie Heijkants in de jaren '30 daarom opdracht om zes nieuwe boerderijen te tekenen voor de ontginningen op de heidegronden.

Heidegronden

Rond 1900 had Erp veel heidegronden. Wel meer dan 1.482 hectare. Dat zijn ongeveer 2.800 voetbalvelden! De inwoners gebruikten ze om schapen te houden. Ook staken ze er plaggen voor in de potstal (=stal op de boerderij). Die heidegronden waren vaak te nat of juist te droog. Er lagen waterplassen of stuifzanden.

Ontginning van de gronden

Staatsbosbeheer maakte samen met Erp plannen. In 1911 werd begonnen met het aanplanten van bossen in het Hurkske bij Erp en het Lijnt bij Keldonk. Dat waren vooral dennenbossen. Op natte plekken werden rabatten aangelegd. Dat waren droge dijkjes waarop de bomen geplant werden. Tussen de dijkjes lagen sloten. Als de bomen groot waren, konden ze gekapt en verkocht worden. Dat leverde geld op. Want er was veel vraag naar mijnhout.

Boswachter

De nieuwe bossen moesten aangelegd en onderhouden worden. Daarom kreeg Erp een echte boswachterswoning. De boswachter hield meer dan 600 hectaren bos in de gaten. Door het bos liepen kaarsrechte wegen. Die wegen gebruikte de boswachter bij het onderhouden, kappen of planten van bomen.

Modelboerderijen

Niet alle heidegronden veranderden in bos. Een deel werd gebruikt als akker- en weiland. De zes boerderijen die Heijkants ontwierp, kregen allemaal een deel van de nieuwe landerijen. De boerderijen waren speciaal ontworpen voor de moderne boer. Het waren stevige stenen huizen met veel ruimte voor het gezin, het vee en de landbouwwerktuigen.

Nieuwe en bijzondere natuur

De bossen op het Hurkske en het Lijnt zijn geen dennenbossen meer. Er staan nu ook andere boomsoorten in het bos. Zo komen er meer insecten- en dierensoorten in het bos. Dat is belangrijk voor een gezonde natuurlijke omgeving waar mensen graag wandelen en fietsen. Het Rauwven herinnert nog aan de oude heide. Het is een waterplas waar bijzondere salamanders en padden leven.