Vrouwenemancipatie

Kiesrecht en onderwijs

Tijd van wereldoorlogen

De landelijke invoering van het kiesrecht voor vrouwen - passief kiesrecht in 1917 en actief kiesrecht in 1923 - had ook lokaal gevolgen. In 1929 werd in Oudewater mevrouw Ritman-van Rijn verkozen als vrouwelijk gemeenteraadslid. Politieke gelijkberechtiging was niet de enige vorm waarin vrouwen zich emancipeerden. De vrouw was in het landbouwbedrijf al eeuwenlang een spil geweest. Daar kwam nu het besef bij, dat ook zij onderwijs dienden te genieten.

Van de 'moderne boerin' werd meer verwacht dan in de voorgaande eeuwen. Algemeen werd ervaren dat het een goede zaak zou zijn als vrouwen op het platteland een vakopleiding volgden en zich verenigden. Dit resulteerde in de oprichting van huishoudscholen en met name van landbouwhuishoudscholen.

Ook diverse vrouwenverenigingen kwamen van de grond en verwierven zich een status in de lokale gemeenschappen. Bij het bezoek dat koningin Juliana in 1952 aan Oudewater bracht, waren onder de notabelen ook de voorzitsters van de boerinnenbonden en arbeidstersbonden van diverse gezinten.

In de jaren '30 organiseerde de Hollandse Maatschappij van Landbouw landbouwhuishoudcursussen in de huishoudschool aan de Leidsche Straatweg in Woerden. Later was de RK Landbouwhuishoudschool in Woerden aan de Groenendaalstraat gevestigd. In 1981 zou deze school fuseren met de St. Jozef Mavo. In 1948 werd in Woerden de Christelijke Nijverheidsschool voor meisjes opgericht die een eigen gebouw aan de Singel kreeg. In Linschoten en Harmelen probeerden boeren landbouwhuishoudscholen te stichten. In 1947 slaagden de boeren rond Oudewater erin om een landbouwhuishoudschool op te richten. In Montfoort leidden de plannen voor een huishoudschool niet tot succes.

De opleiding op de huishoudscholen duurde - voor de Mammoetwet - minimaal 2 jaar. De vakken die in deze tijd werden gegeven waren Nederlands, rekenen, geschiedenis, aardrijkskunde, naaien en koken. Op veel scholen werden buiten de lesuren ook cursussen gegeven zoals fijne keuken of naaien. In Oudewater werd in 1961 gestart met een cursus koken voor heren, die wegens succes jarenlang werd herhaald. Zo bleek de emancipatie niet beperkt tot de vrouwen!