In een oorkonde uit 1085 staat dat bisschop Koenraad de rechten voor het ontginnen van Everiksdorpe, het latere Achttienhoven, schonk aan het kapittel van St. Jan. De heren van Zuilen en Westbroek kregen van de Oostbroekse abdij de rechten om de Westbroekse landen te ontginnen. In het Gerecht Oostveen, het latere Maartensdijk, had het Domkapittel lange tijd het gezag in handen en dit kapittel gaf de ontginningsrechten uit.
Weteringen
In de 12e eeuw begon men met het ontginnen van deze gebieden. Om het natte hoogveen-landschap te ontwateren, werden er eerst van oost naar west weteringen gegraven. Dwars daarop groef men afwateringssloten, meestal met een lengte van 1200 tot 1300 meter. Het drooggevallen gebied werd geschikt gemaakt voor landbouw. De weteringen kwamen uit in de Veengracht, de latere Maartensdijkse vaart. De vaart liep van Hollandsche Rading naar het zuiden. Vanaf Blauwkapel ging hij over in het Zwarte Water, dat weer uitkwam in de Vecht bij de Utrechtse Bemuurde Weerd.
De Maartensdijk
Langs de Groenekansedijk liep de eerste gegraven wetering, de Oude -of Bisschopswetering. De dijk was de bovengrens van het gerecht Herverskop. Door dat gebied liep omstreeks 1350 de Oude weg van west naar oost. Aan die weg lag Voordorp, de oudste nederzetting. Eind 14e eeuw werd ten noorden van de Bisschopswetering de Nieuwe Wetering gegraven. Vanaf 1405 bereikten de ontginningen de noordelijkste gegraven wetering, die aansloot bij de al bestaande Praamgracht komende vanaf de Vuursche. Midden 15e eeuw werd aan de dijk langs deze wetering, de St. Jacobskapel gebouwd door het Domkapittel. De beschermheilige van dat kapittel was St. Maarten. De dijk kreeg hierdoor zijn naam: Maartensdijk.
In dezelfde tijd ontstonden Westbroek en Achttienhoven langs de Kerkeindse vaart en de Achterwetering. Dit waren ook nederzettingen van veengravers. Pas in 1552 bereikten de ontginningen de in het noorden gelegen grens met het graafschap Holland, de Rading (= grens) met het Gooi.
