Stadsbrand van 1494:

Schiedams bord uit de brandlaag

Dit verbrandde bord valt onder het gebruiksaardewerk van het begijnhof in de late-middeleeuwen. Tijdens de stadsbrand van 1494 viel dit bord ten prooi aan de vlammen en is versinterd en zwartgrijs uitgeslagen. Roodbakkend aardewerk komt veel voor in archeologische context.

In de jaren ’70 van de twintigste eeuw hebben archeologen van Bureau Oudheidkundig Onderzoek Rotterdam (BOOR) onderzoek verricht op het terrein waar ooit een begijnhof heeft gestaan. Door deze opgraving zijn van het St. Annaklooster en het begijnhof nadere gegevens bekend geworden. Vanaf circa 1260 had Aleid van Avesnes hier een huis, dat ze in 1271 aan de stad afstond om er een begijnhof te stichten. De begijnen waren hier vervolgens bijna vijf eeuwen behuisd. In 1756 werd op deze plek de Bank van Lening gebouwd.

Opgraving Schiedamse begijnhof

In 1972 wordt het Schiedamse begijnhof opgegraven door BOOR. In een van de begijnenhuisjes worden in de as scherven aardewerk en twee kleine pijpaarden beeldjes gevonden. De beeldjes moeten het kindje Jezus voorstellen en maakten waarschijnlijk deel uit van een klein huisaltaartje. "Het verhaal gaat zelfs dat mensen in die tijd de jezusbeeldjes in een soort wiegje leggen en dat ze dan nog wat heen en weer gewiegd worden voordat de begijnen aan het gebed beginnen", aldus Cees Herweijer van het BOOR.

Het begijnhof in Schiedam ligt vlak naast de grote kerk en wordt voor het eerst genoemd in een testament uit 1271. De resultaten van de opgraving laten zien dat het hof kort voor 1300 is gesticht. Het hof is niet enorm groot: er staan zo'n zes tot acht kleine huisjes op. Wel is er een kapel en een patershuis.

Het Schiedamse hof wordt twee keer door een grote stadsbrand getroffen: in 1428 en 1494. Bij deze tweede brand is het gehele hof afgebrand en wordt het terrein bedolven onder een dikke laag as.

Van het begijnhof in Schiedam is nu niets meer te zien. Wel herinnert de straatnaam 'Begijnhof' nog steeds aan het hofje.

Bronnen: