Nederland in het klein
Je hoort wel eens zeggen dat Velsen Nederland in het klein is met grootschalige internationale bedrijvigheid, grote evenementen, strand, havens en zee en de landgoederen, duinen en bos. Anderen denken meer in termen van de sociale, economische of culturele structuur van onze gemeente en ook op dit gebied zien we de Nederlandse variëteit terug. We hoeven alleen maar te denken aan de verschillen tussen Santpoort-Zuid en IJmuiden. Het contrast tussen de dorpsfeesten in Santpoort en Driehuis en een feest als Dance Valley in Spaarnwoude. De harddraverij in contrast met kite-surfen en het eenvoudige havencafeetje ten opzichte van de luxe strandtenten met hun loungecultuur op het strand.
Veelzijdig Velsen
Velsen is divers en de historische canon is daar een bewijs van. Het is een voortreffelijk initiatief van de Historische Kring Velsen, de IJmuider Courant en de Velsense bibliotheek omdat het overtuigend bevestigt dat Velsen Nederland in het klein is. Er is niet alleen gekeken naar de geschiedenis in engere zin, zo van wat is er allemaal gebeurd, maar ook sociale, economische en culturele aspecten krijgen alle aandacht.
Niet alleen rozengeur
Wat schuilt er niet een leed achter de afpersing van de Friezen door de Romeinen, de gedwongen verhuizing in de Tweede Wereldoorlog, de uitbuiting van de kanaalgravers. Maar ook vreugde over de bevrijding, het succes van de havens en het volksvermaak zowel in Oud-IJmuiden op het Willemsplein als in Dance Valley. Een vitale gemeente kan niet zonder aandacht voor zijn verleden. De canon geeft die aandacht.
Verplichte kost
Van ons verleden kunnen we leren. Wat mij betreft is het boek in ieder geval verplichte kost op alle Velsense scholen. Ons verleden maar ook onze toekomst verdienen het dat er aan de hand van de canon minstens enige lesuren aan de geschiedenis van onze gemeente wordt besteed. Dat we kunnen leren van ons verleden blijkt uit het frappante voorbeeld van de opstelling van de gemeente ten opzichte van de aanleg van het Noordzeekanaal. Men stond er met de rug naartoe en het werd dus een zaak van over ons maar zonder ons. Daar kunnen we in onze opstelling ten opzichte van Amsterdam nog een hoop van leren. En wat wanneer de Romeinen de Friezen niet hadden afgeperst? Het had in ieder geval veel leed bespaard. Het leert ons dat macht niet onbeperkt moet worden uitgeoefend want de Romeinen trokken aan het kortste eind. Ik twijfel er niet aan dat de canon zijn weg naar de lezer zal vinden.
Peter Cammaert,
(burgemeester van Velsen, 2003-2009)