Ben je wel eens in een kasteel geweest? In Drenthe waren vroeger weinig kastelen, maar wel iets wat er op leek. Havezaten noem je die. Het waren grote mooie huizen met soms een gracht, een grote tuin, een duiventil en een koetshuis. Om zo'n huis te kunnen bouwen of te kopen moest je van adel zijn. De adel had veel macht in Drenthe. Ze vormden een speciale stand: de Ridderschap van Drenthe. In 1603 werden de Staten van Drenthe gevormd door de Ridderschap en Eigenerfden. De edelmannen met bezit vormden zo een groep met veel macht en bezit, zoals de havezaten. Een mooi voorbeeld van een havezate is Havezate Mensinge in Roden.
Leenman
In de Middeleeuwen was de bisschop van Utrecht de baas over de kerk en ook over het bestuur van het land. Omdat hij in Utrecht woonde, had hij mensen nodig die hem hielpen bij het bestuur van zijn gebied. Dit werden leenmannen genoemd. De leenman 'leende' een stuk land van de leenheer, de bisschop van Utrecht. Hij mocht het geleende land gebruiken om mensen op te laten werken en om te besturen. Eén van die leenmannen woonde op havezate Mensinge, hij heette Steven Zighers.
Recht van havezate
Steven Zighers had veel land in zijn beheer. Boeren uit de omgeving mochten hierop werken. In ruil hiervoor gaven ze hem een deel van hun oogst. Steven mocht dus belasting innen van de boeren. Daarvan moest hij wel weer een deel aan de bisschop van Utrecht geven. De bisschop was immers de baas van het gebied. Het recht om belasting te innen werd het recht van havezate genoemd. Daarom werd het huis waarin de leenman woonde een havezate genoemd.
De familie Kymmell
In de 18e eeuw wisselde de havezate Mensinge vaak van eigenaar. Het onderhoud van het huis was duur. Als de bewoners dit niet meer konden betalen moesten ze verhuizen. De havezate kwam hierdoor in bezit van de rijke familie Kymmell. Deze familie had veel bezit in Roden en omgeving. Net als in de tijd van Steven Zighers, mochten boeren in ruil voor het betalen van pacht werken op een stuk land van de familie Kymmell. Mensen die geen stukje land konden betalen, werkten als landarbeider voor de familie. Veel inwoners van Roden en omgeving hadden dus met de familie te maken.
Museum
Toen de familie Kymmell het geld voor het onderhoud van de havezate in de loop van de 20e eeuw niet langer kon betalen werd het huis, samen met de grond die erbij hoort, verkocht aan de gemeente Roden. Het is nu een museum. Als je het museum binnenkomt, is het net alsof de familie Kymmell elk moment thuis kan komen van een uitje. Alle meubels, tapijten, serviezen en schilderijen van de familie staan er nog. De voorraadkast is zelfs nog gevuld met volle weckflessen van vroeger.
