De nieuwbouwwijk

Wettelijk geregeld

(Zie afbeelding 1.)

Veel woningen kwamen tot stand op grond van de Woningwet. Deze dateerde van 1901 en was bedoeld om de bouw van woningen voor de lagere inkomens te stimuleren en bovendien om de kwaliteit van deze woningen op een behoorlijk peil te brengen. Financiële steun van de overheid aan woningbouwverenigingen werd mogelijk. De gemeenten werden verplicht om een bouw- en woningverordening op te stellen met voorschriften waaraan nieuwe woningen moesten voldoen en om uitbreidings- en bestemmingsplannen vast te stellen.

In vrijwel elke gemeente werden al voor de Tweede Wereldoorlog blokken woningen gebouwd op grond van de Woningwet, maar in de jaren na de bezetting kwam de bouw van woningen in een stroomversnelling. Bestemmingsplannen werden vastgesteld en de bouw van woningen kon beginnen.

Bouwplannen in Hazerswoude-Dorp

(Zie afbeeldingen 2 en 3.)

De eerste woningen in Hazerswoude-Dorp werden gebouwd in het bestemmingsplan Gerelaan en omgeving door Woningbouwvereniging Volksbelang. De zogenaamde "woningwetwoningen", gefinancierd door het Rijk, werden volgens strenge wenken en voorschriften gebouwd. Het eerste cluster van 24 woningen werd gebouwd aan de Kastanjelaan. De aannemer was Cor Timmermans uit Hazerswoude-Dorp en de aannemingssom bedroeg 7.200 gulden per woning. Daarna volgde in 1953 de bouw van woningen aan de Gerelaan en in 1955 de Lindelaan. De woningen voldeden uiteraard aan alle eisen en werden voor die tijd als modern beschouwd. Wel werd de wekelijkse huur van 10 gulden als zeer hoog ervaren.

In 1953 werd de Burgemeester Warnaarkade doorgetrokken door de bouw van 13 woningen. Er kwam een verbinding met de Van den Boschstraat door de bouw van de Jan Dekkerbrug. Enkele jaren later werd deze kade verlengd tot de Gerelaan en werd een replica van de Jan Dekkerbrug aangelegd voor een doorgaande verbinding naar de Dorpsstraat. De wijk tussen de Burgemeester Warnaarkade en de Dorpsstraat werd vanaf 1978 voltooid. Inmiddels waren het al lang niet meer de bouwverenigingen die de woningbouw ter hand namen. Ook aannemersbedrijven en beleggingsmaatschappijen stortten gingen zich op de woningbouw.

Aan de Torenstraat werden in 1974 de in 1922 in opdracht van ‘Volksbelang’ gebouwde woninkjes gesloopt en vervangen door comfortabele appartementen.

Aan de zuidzijde van de Dorpsstraat werden  de “De school met de Bijbel" en het gymnastieklokaal gesloopt en werd in 1981 de Zuidegge gerealiseerd. Verder naar het oosten van het dorp werd een aantal luxere woningen gebouwd rondom het plasje "de Poel". Incidenteel werden aan de Dorpsstraat enkele panden vervangen door nieuwe woningen. Er werd bovendien een seniorencomplex gerealiseerd en het verzorgingshuis De Driehof gebouwd ter vervanging van het bejaardencentrum. Nieuwe winkels werden geconcentreerd aan het Ambachtsplein. Hiermee was de woonwijk rondom het oostelijk gedeelte van Hazerswoude-Dorp bijna afgerond.

Niet iedereen heeft het vervangen van oude woningen door nieuwbouw met vreugde begroet. Menigeen betreurt de vervanging door de woningbouwvereniging van 18 woningen uit 1939 aan de Van den Boschstraat door 6 woningen en 25 appartementen die vandaag de dag op stapel staat. Met de sloop ging waardevolle architectuur verloren.

De westelijke kant van het dorp Hazerswoude wordt gedomineerd door de nieuwbouwwijk met de naam ‘Plan Zuid’. Hier werden ruim 800 woningen gerealiseerd. In 1959 startte aannemer Groen & Bregman met een cluster van 28 premiewoningen. Daarna volgde steeds nieuwe clusters van 20-30 huizen, afwisselend koop- en huurwoningen. De ontsluiting van Plan Zuid geschiedde door aanleg van de Rembrandtlaan. De circa 30 nieuw aangelegde straten hebben de namen van beroemde Nederlandse schilders gekregen. Het dijklichaam langs de Zuidvaart werd als een brede groenstrook vrijgehouden van bebouwing.

Deze brede weg is ook bedoeld als ontsluiting voor de thans gestarte nieuwbouwwijk Weidelanden. Dit nieuwe bestemmingsplan, aansluitend op Plan Zuid, geeft na jaren

van vrijwel stilstaande woningbouw, de mogelijkheid om nog ongeveer 220 woningen te realiseren. Een tweede ontsluiting voor de wijk is gepland via een rotonde bij de eerste tocht in de Provinciale weg N209 is. Hier wordt ook de nieuwe brandweerkazerne gebouwd. In de strook tussen de westelijke Dorpsstraat en de Noordvaart zijn en worden nog circa 100 nieuwe woningen gerealiseerd.

Hazerswoude-Rijndijk

(Zie afbeeldingen 4 en 5.)

Ook de Rijndijk heeft na de Tweede Wereldoorlog een sterke groei meegemaakt, waardoor een nieuw dorpscentrum is ontstaan. Allereerst maakte de Groenendijk een sterke ontwikkeling door met de bouw van de Groenestein, compleet met een nieuwe school. In de jaren ’50 besloot het toenmalige gemeentebestuur de bouwactiviteiten volledig te concentreren in de wijk Rhijnenburgh.

De aanzet hiervan was de bouw van 'Klein Rhijnenburgh', het eerste wijkje

huurwoningen tussen de Vondellaan en de Jacob van Lennepkade. Daarna volgde een snelle ontwikkeling van de rest van de wijk door verkoop van vele bouwkavels aan projectontwikkelaars. Daarbij is op diverse plaatsen te weinig aandacht geschonken aan het groeiende wagenpark, waardoor nu veel straten ’s avonds volgepakt staan met auto's. In de later gebouwde wijken zoals de wijk Zonneveld is hieraan wel voldoende aandacht geschonken. In 1964 kreeg de wijk een heus winkelcentrum aan de Da Costasingel. Bovendien is de leefbaarheid van de wijk verstrekt door de bouw van scholen, de aanleg van het tenniscomplex H.T.C, de verplaatsing van het voetbalpark Bernardus vanuit de Groenendijk en de bouw van het multifunctionele centrum Het Anker.

Anno 2013 is de gemeente opnieuw begonnen met de ontwikkeling van de bouw van een wijk aan de andere kant van de Gemeneweg, het ‘Westvaartpark’. De Provincie Zuid-Holland en de NS hebben de bouw van een klein station in deze wijk toegezegd.

Ook in Koudekerk en Benthuizen worden sinds een eeuw nieuwbouwwijkjes gerealiseerd. Eind jaren ’90 gingen de woningbouwverenigingen van Hazerswoude (Volksbelang), Benthuizen (Algemeen Belang) en Koudekerk (Goed Wonen) samen verder als Woningbouwvereniging Habeko Wonen.