"De deftige stadssecretaris Jacob van Riemsdijk of de Vechtschipper Zweers […] moesten nu de Voorstraat of het Oosteinde nog eens kunnen zien. Wat een prachtige modern ingerichte winkelpanden. Of het nieuwe stadhuis met de hoge toren er voor. Of de hoge flats die hier staan. Ze zouden zich de ogen uitwrijven en schrikken van al die machtige gebouwen." Aldus de enthousiaste schrijver van het boekje Hardenberg de eeuwen door uit 1962. Voor hetzelfde geld zou deze tekst (afgezien dan van die "hoge toren") ook een halve eeuw later geschreven kunnen zijn met (alweer!) een nieuw gemeentehuis en (steeds meer) hoge flats.
Bouwput Hardenberg
In 1962 werd dat stadhuis gezien als symbool voor de nieuwe tijd. De 20 erop volgende jaren leek Hardenberg wel een bouwput. Veel "oude troep" werd gesloopt, zoals het gemeentehuis Ambt‒Hardenberg, pastorie De Wheeme en de synagoge. Nieuwe scholen, wegen en wijken kwamen op de kaart. Heemse werd volgebouwd, evenals Baalder. In de jaren tachtig verdwenen de laatste industrieën (zuivelfabriek Salland, veevoederhandel Bruins) uit het centrum, dat autovrij gemaakt en opgeknapt werd. De laatste tien jaren van de 20ste eeuw stonden in het teken van de verfraaiing van de Hardenbergse skyline met de bouw van grote wooncomplexen als De Burgh, Westerpoort en Vechtstaete. Een nieuw bedrijvenpark (Haardijk) en een woonwijk (De Marslanden) werden uit de grond gestampt.
Masterplannen
En toen, in het nieuwe millennium, was het weer tijd voor iets
nieuws: eind 2002 stelde de gemeente een Masterplan vast, waarin
werd aangegeven op welke wijze de kern Hardenberg zich in de
toekomst kon ontwikkelen, zowel economisch als ruimtelijk. Dat
ruimtelijke deel, "Masterplan + Centrum Hardenberg", bevatte 26
deelprojecten waarvan inmiddels de meeste zijn gerealiseerd: de
totstandkoming van het LOC-gebouw, het nieuwe marktterrein, de
herinrichting van Voorstraat, Oosteinde en Stationsstraat en de
ringweg rond het centrum. Weer verrijst er een nieuw
gemeentehuis.
Ook voor de tweede hoofdkern van de gemeente, Dedemsvaart, ligt er
een Masterplan voor de komende 20 jaar klaar. Hierin zijn voor het
centrum de ontwikkelingen voor de onderdelen stedenbouw, wonen en
winkelen, verkeer, parkeren en openbare ruimte uitgewerkt. Het
zwaartepunt van de werkzaamheden ligt rond de Markt, waar circa
4700 vierkante meter winkelruimte (vooral voor supermarkten),
ongeveer 600 vierkante meter horecaruimte en zo'n 40 appartementen
zullen worden gecreëerd.
Het Vechtpark
Een andere belangrijke ontwikkeling is de totstandkoming van het Vechtpark, een samenwerkingsproject tussen de gemeente Hardenberg en het Waterschap Velt en Vecht in het kader van het overkoepelende project "Ruimte voor de rivier". Een zware overstroming van de Vecht in de jaren vijftig en kritieke hoogwaterstanden in de jaren erna waren aanleiding tot grootschalige dijkaanleg en -verbetering en de aanleg van uiterwaarden. In 1998 nog bereikte Hardenberg de landelijke pers toen de Vecht, ondanks alle werkzaamheden aan de dijken, ver buiten zijn oevers trad en de uiterwaarden volliepen. Het nieuwe Vechtpark, 180 hectare groot, biedt een betere bescherming tegen overstromingen en geeft meer ruimte aan plant en dier langs het water. In het noordelijk deel ligt het accent op water en natuur. Daarom is dit gebied beperkt toegankelijk. Daar waar de Vecht langs het centrum van Hardenberg stroomt, is de recreatie belangrijk: Er is ruimte voor een stadsstrand/ligweide in combinatie met een evenemententerrein. Ook de Vechthaven ligt in dit gebied, dat goed toegankelijk is voor fietsers en wandelaars. In het laatste deel, tussen de Voorstraatbrug en het natuuractiviteitencentrum De Koppel, is ruimte voor waterberging, lichte recreatie en natuurontwikkeling. Bij de stuw bij De Koppel zullen kanoërs gebruik kunnen maken van een ecologische passage. Aan de randen is ruimte voor outdooractiviteiten en een stadcamping.
Als de schrijver van Hardenberg de eeuwen door nu een blik op Hardenberg zou werpen, zou hij zich, net als Van Riemsdijk, de ogen uitwrijven en misschien ook wel schrikken!
