Bebouwing op de haar en langs de wijk

Ontstaan Westerhaar-Vriezenveensewijk

Tijd van burgers en stoommachines

Westerhaar is van oorsprong een agrarisch dorp. De stichtingsdatum is erg moeilijk te bepalen, omdat het een verzameling losse boerderijen was die in de loop der jaren een kleine nederzetting vormden. De boeren pachtten grond van het klooster dat in 1406 in Sibculo gebouwd werd. De pacht bestond destijds uit een jaarlijkse hoeveelheid graan, al dan niet aangevuld met geld. De naam Westerhaar is ontstaan uit een verbastering van "ten westen van de haar". Het klooster in Sibculo was namelijk gebouwd op een zandheuvel, ook wel een "haar" genoemd. Deze "haar" is 9 km lang en bestaat uit gestuwde rivierafzettingen van zand en grind uit de ijstijd. In 1850 woonde er twintig gezinnen in Westerhaar. Toch geldt het jaar 1885 als stichtingsjaar van het dorp, omdat toen de eerste steen werd gelegd voor een gebouw dat dienst deed als kerk. Het gebouw werd 1 jaar later ook in gebruik genomen als school, de latere Rehobothschool. Allerlei kerkelijke- en verenigings activiteiten vonden destijds plaats in dit pand.

Vriezenveenschewijk

Het dorp Vriezenveensewijk ontstond door het graven van de Vriezenveenschewijk. De naam werd in eerste instantie geschreven met "sch". De naam is een verbastering van een "wijk" (kanaal) aan de kant van Vriezenveen. Het kanaal wordt in de volksmond "de Wieke" genoemd, maar heeft officieel de naam Veenkanaal gekregen. Door het graven van het kanaal (1890) kwam de vervening van het gebied snel op gang en daarmee ook de toestroom van veenarbeiders uit hoofdzakelijk Drenthe en Friesland. De arbeiders kwamen als het ware met het werk mee, omdat de vervening in de noordelijke provincies omstreek 1900 op haar einde liep. Het gebied langs het kanaal was rijk aan het "bruine goud" en trok daarom veel arbeiders en industriële verveners. Veel van deze arbeiders vestigden zich in de omgeving van het Veenkanaal. Tevens waren er ondernemers die zich in eerste instantie vestigden op het punt waar de kerksteeg (latere Hoofdweg) en het Veenkanaal elkaar kruisten. Als gevolg van de vervening kwamen er ook boeren naar het dorp, onder wie boeren uit Groningen. De boeren verbeterden de afgegraven grond om het te gebruiken voor de landbouw. Dit alles resulteerde uiteindelijk in het dorp Vriezenveenschewijk.

Westerhaar-Vriezenveensewijk
Beide dorpen zijn in de loop der tijd aan elkaar gegroeid, mede doordat de Hervormde kerk in 1920 tussen beide dorpen in werd gebouwd. De huidige plaatsnaam is een samenvoeging van de namen van beide dorpen met een koppelteken ertussen. Aanvankelijk is er gestreefd naar één gezamenlijke naam. Het eerste initiatief was in 1937 van burgemeester Albarda. Diverse voorstellen werden verworpen door de inwoners van beide dorpen, tot teleurstelling van de burgemeester. Ook een voorstel om een studiecommissie in te stellen werd door de gemeenteraad verworpen. Op aandringen van de provincie Overijssel om tot een besluit te komen werd er in 1962 definitief gekozen voor de huidige naam waarbij de letters "-se" in Vriezenveensewijk in de plaats kwamen van de "oude" benaming met "-sche". Het resulteerde in de naam Westerhaar-Vriezenveensewijk en het is met 28 tekens de langste, samengestelde plaatsnaam van Nederland.