Rietveldhuisjes

Toename van toerisme

Tijd van televisie en computers

Toen in 1950 in Markelo het kampeercentrum Hessenheem werd gesticht, kreeg de wereldberoemde architect Gerrit Rietveld namens de bedrijven Albatros en De Vries Robbé de opdracht een zestal goedkope maar ruime vakantiehuisjes te ontwerpen. Rietveld maakte bij zijn ontwerp gebruik van elke vierkante centimeter en daardoor boden zijn huisjes op 33 m² ruimte aan maar liefst acht personen. De meeste van die "Rietveldhuisjes" zijn ondertussen wegens verval gesloopt. Eén is er ‒ ingrijpend veranderd ‒ nog steeds in gebruik als vakantiewoning. Het zesde is in 1989 weer in de oorspronkelijke staat teruggebracht en door de eigenaren van de camping in 2008 geschonken aan het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem.

Ontstaan toerisme

Tot ver in de 19de eeuw was het toerisme een zaak van een kleine, welgestelde groep mensen. Voor het merendeel van de bevolking was reizen in de eerste plaats te kostbaar en bovendien voelden nog weinig mensen de behoefte hun horizon te verbreden. Eind 19de eeuw kwamen in deze omgeving veel kunstschilders uit het westen van ons land, die het eenvoudige boerenleven op doek wilden vastleggen. Met een beetje fantasie kunnen we hen beschouwen als de eerste toeristen: mensen die zich vooral aangenaam wilden verpozen. Voor de bestaande herbergen en logementen betekende dat een nieuwe bron van inkomsten (logies met ontbijt f 1,25 per dag). Maar ook verschillende particulieren gingen ertoe over om onderdak te verschaffen aan pensiongasten. Geen wonder dat in 1899 Markelo, als vierde gemeente in Overijssel, een eigen VVV kreeg. Het bestuur ging voortvarend van start: er werden wandelroutes uitgezet, rustbanken geplaatst, in 1903 verscheen zelfs een uitgebreide wandelgids en er werd een omnibus aangeschaft die de verbinding tussen station en dorp ging onderhouden. De activiteiten van de VVV sorteerden effect en verschillende particulieren durfden te investeren in nieuwe hotels: in 1912 Hotel Lichtendahl, in 1924 Hotel De Herikerberg en in 1934 Hotel De Markeloseberg.

Kamperen

In de jaren twintig van de vorige eeuw verschenen ook in onze omgeving de eerste kampeerders. Vergeleken met het tot dan toe gangbare toerisme zal deze nieuwe vorm een indruk hebben gemaakt van armoedig vertier, met een onbegrepen voorliefde voor ontbering. Die eerste generatie kampeerders waren doorgaans sportief geklede mensen op zwaar beladen fietsen die kookten op spiritus en sliepen op stro. Met de komst van kunststoftentdoek, aluminium en camping-gas sleten de meest primitieve kantjes en ontstond een meer comfortabele manier van bivakkeren. Hoewel het kamperen nog steeds populair is, zijn langzamerhand veel vakantiegangers overgestapt naar de caravan, het zomerhuisje of de vakantiebungalow.

Ontwikkeling toerisme

De groeiende mobiliteit en de gedachte dat vakantie houden goed is voor de lichamelijke en de geestelijke gezondheid, hebben bijgedragen aan de groei van het toerisme vanaf het eind van de vorige eeuw. Door een toename van de welvaart, het aantal vakantiedagen, de vakantietoeslag en de invoering van de vrije zaterdag konden steeds meer mensen het zich permitteren om op vakantie te gaan. Worden toeristen tegenwoordig met open armen ontvangen, in vroeger tijden beschouwde men ze vaak als bezienswaardigheden die lang niet overal even welkom waren. De vreemde snuiters zullen aanvankelijk tegemoet getreden zijn met een mengeling van nieuwsgierigheid en gezond Tukkers wantrouwen. Uiteindelijk moet men aan elkaar gewend zijn geraakt en heeft wederzijds respect en gastvrijheid de overhand gekregen.

Sector van belang

De toeristische sector in Hof van Twente is tegenwoordig een belangrijke pijler van de economie en heeft zich de afgelopen jaren voortvarend ontwikkeld. Dat is mede te danken aan het feit dat men een goed product te verkopen heeft. Een fraai en afwisselend landschap, landelijke rust, vele fiets- en wandelmogelijkheden, het streekeigen karakter in de vorm van folklore, de Nedersaksische streektaal en de gemoedelijke volksaard mogen zich in een toenemende belangstelling verheugen.