Heide in Drenthe

Tijd van televisie en computers

In Drenthe heb je veel mooie natuurgebieden. Als het zonnetje schijnt en je vrij bent, ga je er vast wel eens naar toe. Maar die natuurgebieden zijn niet zo maar bewaard gebleven. Ze zijn beschermd.

Heide
Heide ontstaat op zandgronden. De zandgrond heeft niet veel voedingsstoffen in de bodem. En groeit heide, maar ook kleine bomen en struiken. De meeste begroeiing wordt opgegeten door schapen of andere grazers.
De heideplantjes blijven over. In het heidelandschap kunnen bepaalde diersoorten goed leven, zoals de Heidekikker, de Adder en de Levendbarende hagedis. Planten zoals Dopheide, Struikheide en Zonnedauw leven graag op zandgronden. Als je heide met rust laat, verandert het in bos. Daarom worden schaapskuddes, begeleid door een herder, gebruikt om de heide te begrazen.

Het begin
Door de komst van kunstmest werd veel heidegrond veranderd in landbouwgrond. De heidevelden verdwenen. Veel mensen vonden dat je aan die woeste grond niks had. Landbouwgrond dat leverde tenminste wat op. Er waren echter ook mensen die vonden dat de heide beschermd moest worden.
Rond 1930 wilde de bekende natuurbeschermer Jac. P. Thijsse dat er tenminste één groot heidegebied in Drenthe bewaard moest worden: het Dwingelderveld. Hiervoor was 100.000 gulden (ruim 45.000 euro) nodig. Thijsen hield een inzamelingsactie bij allerlei organisaties en de provincie. Niet het hele bedrag werd ingezameld, maar Natuurmonumenten kon toch een groot deel van het Dwingelderveld kopen. Tegenwoordig is het Dwingelderveld van Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer en een deel is in het bezit van een familie. In een samenwerkingsverband dat Nationale Parken heet, beheren zij het gebied. Er zijn twintig nationale parken in Nederland, waarvan drie in Drenthe.

Hijkerveld
Ook het Hijkerveld is een heel oud heidegebied dat bewaard is gebleven. Je kunt er Celtic fields vinden. Dat zijn kleine akkertjes die stuk voor stuk omgeven waren door een lage aarden wal. Zij dateren uit de IJzertijd (800-12 v. Chr.). Als een akkertje uitgeput was, namen de boeren een nieuw omwald perceeltje in gebruik. Zo ging dat door totdat een heel schaakbord van omwalde akkertjes ontstond. In later eeuwen groeide er heide overheen, maar het oorspronkelijke patroon is nog steeds te herkennen. Het Hijkerveld is nu eigendom van Stichting Het Drentse Landschap. Zij beheren en behouden het gebied, ook organiseren zij hier soms activiteiten voor volwassenen en kinderen.

Dieren op de heide
Naast de grote heidegebieden vind je ook nog veel kleine in Drenthe. In deze natuurgebieden leven ook bijzondere diersoorten. Padden, vogels en zelfs adders kun je er vinden. De heide wordt onderhouden door de organisatie die er eigenaar van is. Op veel heidegebieden vind je nog een herder en zijn schaapskudde. De schapen grazen de jonge plantjes tussen de heide weg. Zo blijven de heidegebieden bewaard in Drenthe. Het beeld van een schaapskudde op de hei is echt bij Drenthe gaan horen. Mensen gaan in hun vakantie of vrije tijd graag wandelen in deze gebieden en naar een schaapskudde kijken.