Een bijzondere begraafplaats

De Joodse gemeenschap

Tijd van burgers en stoommachines

De schuld

Door de hele geschiedenis heen, gaven de mensen de Joden de schuld van allerlei rampen. Zij waren bang dat de Joden hen kwaad wilden doen. In 1349 bijvoorbeeld brak in Overijssel de pest uit. De pest was een hele besmettelijke en dodelijke ziekte. De christenen dachten dat de joden de waterputten hadden vergiftigd. Als wraak werden veel joden gedood.

Den Ham

In de 17de eeuw werden de Joden nog steeds buitengesloten. Ze mochten niet zomaar een beroep kiezen. Toch kwamen er steeds meer joodse gemeenschappen in Overijsel. Zo ook in Den Ham. Op 1 januari 1860, woonden er 36 joden in het dorp. De joden in Den Ham werkten als slager, schilder of koopman. Ze mochten geen boerenbedrijf beginnen. Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak, woonde er nog een kleine joodse gemeenschap in Den Ham. Eén gezin, de familie Schlosser, wist niet op tijd onder te duiken. Zij zijn in de oorlog door de Duitsers vermoord.

Begraafplaats

De joden in Den Ham hadden een eigen begraafplaats aan de Mageler Es. Deze begraafplaats werd in 1840 aangelegd. In 1864 werd er een nieuwe begraafplaats aangelegd aan de Vroomshoopseweg, omdat de oude begraafplaats vol was. Op de nieuwe begraafplaats staan nog vijf stenen. Op de oude begraafplaats staan geen stenen meer. Deze zijn in de Tweede Wereldoorlog verdwenen. In 1960 is er een gedenksteen op de oude begraafplaats geplaatst.

Synagoge Vriezenveen

Ook in Vriezenveen woonde een kleine Joodse gemeenschap. In 1879 was de gemeente groot genoeg om een synagoge te laten bouwen. Deze kwam aan de Almeloseweg. In 1923 werd het gebouw verkocht omdat er steeds minder joden in Vriezenveen woonden. Tegenwoordig wordt de synagoge als opslagplek gebruikt. Stichting Behoud Synagoge wil het gebouw laten opknappen, zodat het bewaard wordt voor de toekomst.