Reusachtige stenen

Oud landschap

Tijd van jagers en boeren

Wolterholten

In Wolterholten bij Steenwijk tussen de snelweg en het spoor liggen 143 reusachtige stenen. Ze zijn gevonden bij de aanleg van de snelweg A32. De stenen zijn al duizenden jaren oud.

IJs

Tijdens de één na laatste ijstijd, ongeveer 100.000 tot 200.000 jaar geleden, was het zo koud dat het noorden van Nederland bedekt was met een dikke laag ijs. Deze ijslaag, die soms wel tientallen meters dik was, kwam uit Scandinavië. Het ijs verplaatste zich steeds een stukje verder. In de ijslaag zaten veel grote stenen. Die werden door het ijs meegenomen. Zo kwamen de grote stenen in het Land van Vollenhove terecht.

De Zândkoele

Bij Heetveld kun je in De Zândkoele een landkaart bekijken. Deze kaart is van houtsnippers en schelpen gemaakt. Op de kaart is aangegeven waar de grote stenen in het Land van Vollenhove waarschijnlijk vandaan komen.

Landschap

Het ijs nam niet alleen stenen mee. Het vormde ook het landschap. In het Land van Vollenhove zijn twee verschillende landschappen te vinden: de hoge gedeelten tussen Oldemarkt en Steenwijk en bij Vollenhove. Daartussenin is het land veel lager. De hogere gedeeltes zijn ontstaan doordat het zware ijs de grond omhoog duwde.

Zand

Tijdens de laatste ijstijd, ongeveer 60.000 jaar geleden, stormde het verschrikkelijk. Vanuit het oosten werd veel zand naar het Land van Vollenhove geblazen. Het land kwam onder een dikke laag stuifzand terecht. In het lage land zie je dat zand nu terug als duinen en oeverwallen. Op de hogere gedeeltes van Land van Vollenhove vormt het zand de bovenste grondlaag.

Warm

Ongeveer 10.000 jaar geleden werd het warmer. Het ijs begon te smelten. Ook gingen er planten groeien. Het waterpeil in de zeeën steeg. Dat zorgde voor overstromingen. De kustlijn verplaatste zich steeds verder het land in. In de natte gebieden gingen de planten rotten. De rotte plantenlaag veranderde in veen. Deze grondsoort zou duizenden jaren later door de inwoners van het Land van Vollenhove worden afgegraven. Ze lieten het veen in blokken drogen. Deze blokken (turf) werden gebruikt om de kachel te laten branden en om op te koken.