Machinefabriek Jaffa

Demka

Op 22 januari 1891 richtte Louis Smulders met twee zoons de Machinefabriek 'Jaffa' op met ca. 25 man personeel. Het bedrijf werd genoemd naar de herenboerderij die juist tegenover het bedrijfsterrein aan de Vleutenseweg lag. De fabriek huurde panden van een voormalige dakpannenfabriek en kreeg, dankzij de goede naam die Louis Smulders had opgebouwd, direct opdrachten, zoals een levering aan de Gasfabriek Woerden van zuiverkisten, wassers en koelers. Ook de gasfabrieken van Dordrecht en Haarlem behoorden tot de klanten. In 1894 bouwde Jaffa het poldergemaal Geesterambacht, waarvoor het enorme bedrag van fl. 47.450 werd betaald. De fabriek kreeg per jaar bestellingen voor het maken van zo'n twintig stoommachines. Jaffa maakte centrifugaalpompen voor rioolgemalen en voor de kolenmijnen, mechanische bewegingsliften voor sluizen en bruggen. Een bijzondere opdracht waren de vliegtuigliften van het marineschip 'Karel Doorman' en hydraulische stuurmachines. Veel opdrachten kwamen uit Nederland, maar ook uit Australië en Nederlands-Indië.

De fabriek breidde uit op een terrein aan de Groeneweg. Er verrezen steeds meer gebouwen.

In 1915 werd begonnen met de bouw van een nieuw kantoor, naar ontwerp van de Utrechtse architect M.J. Rietbergen. Dit gebouw diende praktisch, eenvoudig en solide te zijn. Het werd uitgevoerd in gewapend beton met een buitenmuur van metselwerk. In 1918 werd het naastliggende terrein van de Erven Trip aangekocht. Hiermee kwam het totale bedrijfsterrein op drie hectare. Door deze uitbreiding kon niet alleen een nieuwe gieterij worden gebouwd, er kwam nu ook een centrale terreinkraan. De oude gieterij werd afgebroken, maar verdere uitbreidingsplannen werden door de crisisjaren niet uitgevoerd. In deze jaren werkten ca. 450 werknemers bij Jaffa.

Eén van de grote opdrachten uit deze tijd was het bouwen van de machines voor het Ir. Woudagemaal bij Lemmer, ook wel aangeduid als het stoomgemaal bij Tacozijl. Dit gemaal wordt nog steeds ingezet om het waterpeil te beheersen.

De grote brand die de Jaffa-fabriek in 1938 trof, had tot gevolg dat de plannen van voor de crisis eindelijk uitgevoerd werden. Er kwam een nieuwe modelloods en een nieuwe ijzerzagerij met bergplaats. In 1952 is Jaffa opgenomen in het Stork-concern.