Boerderijen in Heino
Heino was vroeger een klein boerendorp. Boerderijen en boerenschuren stonden niet alleen buiten het dorp, maar er ook middenin. Rondom de kerk vond je huizen en winkels, waar bijvoorbeeld de bakker en de schoenmaker hun werkplaats hadden.
Het centrum van ons dorp ziet er nu heel anders uit. Er staan geen boerderijen meer, alleen nog woonhuizen en winkels. Alleen aan de rand van de bebouwde kom staat nog een oude boerderij aan de Vlaminckhorstweg.
Aan de rand van het Bouwhuisbos
Je hebt misschien wel eens gewandeld in het Bouwhuisbos. Dan heb je de boerderij aan de rand van het bospad vast ook gezien. Dat kan niet missen. Die boerderij heet 'de Vlaminckhorst'. Vlak naast de boerderij staat een oud huis, dat een stuk hoger is dan de boerderij. Dit was vroeger een buitenhuis van een rijke familie uit de stad die er meestal 's zomers woonde. Zo'n huis wordt spieker genoemd. In Heino en omgeving stonden ongeveer twintig van die spiekers. De meeste zijn in de 19de eeuw afgebroken. 't Rozendael en de Gunne staan er nog en zijn uitgebouwd tot grote buitenhuizen.
Een Sallandse boerderij
Boerderij de Vlaminckhorst staat er al eeuwen. In 1444 werd deze boerderij al in een oud geschrift genoemd! De boerderij is later enkele keren opnieuw gebouwd. Ongeveer 150 jaar geleden is dat voor de laatste keer gebeurd. Het is een Sallandse boerderij. Er staan er veel van deze boerderijen in onze streek.
De heerd
Voorin de boerderij was in het midden de heerd, de mooiste kamer met een grote open haard (schouw). Bovenin de schouw was een ruimte waarin stukken ham, spek en rundvlees gerookt werden boven het vuur. Zo konden ze vroeger het vlees langer bewaren. De heerd werd alleen gebruikt als er bijzondere visite was, bijvoorbeeld bij een huwelijk of een begrafenis.
De götte en de deel
Men kwam de boerderij in door de deur van de 'götte' in de
zijgevel. De naam götte komt van goot. Dat was de afvoer voor
het spoelwater van de afwas en het melkgerei. Door een tussendeur
kwam je op de deel. Aan de lange kant van de deel stonden de
melkkoeien aan reppels (palen) vastgebonden. Achter de koeien liep
een zogenoemde "grup", waarin de mest en urine werd
opgevangen.
Aan de korte kant stond het jongvee en helemaal achteraan was de
paardenstal. Op de deel was ook de kamer voor de knechten. Ze
sliepen boven de ruimte waar de koeien stonden. Die werd in deze
streek ook wel de wippe genoemd. De boer en boerin van de
Vlaminckhorst, hun kinderen en de dienstmeid hadden elk een
slaapkamer naast de heerd.
Schuur, karnhuis en erf
Bij de Vlaminckhorst stond een schuur die tussen 1818 en 1832 is gebouwd. Hier stonden in die tijd schapen, wat rundvee en enkele varkens. In de schuur stond ook een fornuispot, die werd gebruikt voor het verwarmen van water voor de was en voor het koken van aardappelen voor de varkens. Naast de boerderij staat het karnhuis. Hier maakte de boerin vroeger boter. Net als op veel andere boerderijen werden er op de Vlaminckhorst kippen gehouden. De kippen scharrelden op het erf. De boer verkocht de eieren op de eiermarkt in Heino. Er werden op de Vlaminckhorst ook varkens gehouden, die liepen achter de schuur.
Het landleven van vroeger
Op de Vlaminckhorst wordt tegenwoordig niet meer geboerd. Aan de gebouwen is niet veel veranderd. Je kunt de boerderij en de buitenplaats nog steeds bekijken. Deze mooie plek vertelt ons nog veel over het landleven van vroeger.