In Drenthe heb je veel mooie natuurgebieden. Ze zijn beschermd. Maar die natuurgebieden zijn niet zo maar bewaard gebleven..
Heide
Heide ontstaat op zandgronden. De zandgrond heeft niet veel voedingsstoffen in de bodem. En groeit heide en kleine bomen en struiken. De meeste begroeiing wordt opgegeten door schapen of andere grazers.
De heideplantjes blijven over. In het heidelandschap kunnen bepaalde diersoorten goed leven, zoals de Heidekikker, de Adder en de Levendbarende hagedis. Planten zoals Dopheide, Struikheide en Zonnedauw leven graag op zandgronden. Als je heide met rust laat, verandert het in bos. Daarom worden schaapskuddes, begeleid door een herder, gebruikt om de heide te begrazen.
Het begin
Door de komst van kunstmest werd veel heidegrond veranderd in landbouwgrond. De heidevelden verdwenen. Veel mensen vonden dat je aan die woeste grond niks had. Landbouwgrond dat leverde tenminste wat op. Rond 1930 vond de bekende natuurbeschermer Jac. P. Thijsse dat er tenminste één groot heidegebied in Drenthe bewaard moest worden: het Dwingelderveld. Hiervoor was 100.000 gulden (ruim 45.000 euro) nodig. Thijsen hield een inzamelingsactie bij allerlei organisaties en de provincie. Niet het hele bedrag werd ingezameld, maar Natuurmonumenten kon toen toch een groot deel van het Dwingelderveld kopen. Tegenwoordig is het Dwingelerveld in het bezit van Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer en een familie samen. In een samenwerkingsverband dat Nationale Parken heet, beheren zij het gebied. Er zijn twintig nationale parken in Nederland, waarvan drie in Drenthe. Het Dwingelerveld is vandaag de dag bijzonder, omdat het veel natte heidevelden heeft. Hierdoor leven er bijzondere planten en dieren. Het gebied trekt veel toeristen.
Hijkerveld
Ook het Hijkerveld is een heel oud heidegebied dat bewaard is gebleven. Je kunt er Celtic fields vinden. Dat zijn kleine akkertjes die stuk voor stuk omgeven waren door een lage aarden wal. Zij dateren uit de IJzertijd (800-12 v. Chr.) Als een akkertje was uitgeput namen de boeren een nieuw omwald perceeltje in gebruik. Zo ging dat door totdat een heel schaakbord van omwalde akkertjes ontstond. In latere eeuwen groeide er heide overheen, maar het oorspronkelijke patroon is nog steeds te herkennen. Vanuit een vliegtuigje kun je ze zien. Het lijkt op de structuur van een honingraat. Daarom worden de akkers ook wel raatakkers genoemd. Het Hijkerveld is nu eigendom van Stichting Het Drentse Landschap. Zij beheert en behoudt het gebied, ook organiseert zij hier activiteiten voor volwassenen en kinderen.
Dieren op de heide
Naast de grote heidegebieden vind je ook nog veel kleine heidegebeden in Drenthe. In deze natuurgebieden leven ook bijzondere diersoorten. Padden, vogels en zelfs adders kun je er vinden. De heide wordt onderhouden door de organisatie die er eigenaar van is. Op veel heidegebieden vind je nog een herder en zijn schaapskudde. De schapen grazen de jonge plantjes tussen de heide weg. Zo blijven de heidegebieden bewaard. Het beeld van een schaapskudde op de hei is echt bij Drenthe gaan horen. Mensen gaan in hun vakantie of vrije tijd graag wandelen in deze gebieden en naar de schaapskudde kijken.
Natuur gaat voor?
Met grond kun je van alles doen. Er kunnen huizen op gebouwd worden, je kunt er landbouwgrond van maken, je kunt het afgraven of beschermen of er een natuurgebied van maken. Er is altijd een afweging tussen de vraag, wil je land behouden en beschermen ten behoeve van de natuur of moet het geld opleveren? Soms wil men een industrieterrein bouwen en blijkt er een zeldzaam kikkertje in het gebied te leven. Wat gaat dan voor?
