Aan de Oosterweg, tussen Oosterhesselen en Sleen, ligt een prachtig huis. Het is havezate De Klencke.
Beekje
Het woord 'klencke' betekent ondiepe plek in een rivier of beek. Waarschijnlijk is de havezate vernoemd naar de ondiepe plek in het Drostendiep, waaraan het huis ligt. Wanneer de havezate precies gebouwd is, is onbekend. Wel weten we zeker dat het er in 1464 al stond. Er is namelijk een document bewaard gebleven waarin Geert ter Klencke, eigenaar van de havezate, afspraken maakte met zijn buren over het bouwen van een watermolen.
Een versterkt huis
Een havezate was een versterkt huis met een gracht er om heen. Er mochten alleen mensen van adel wonen. Bij een havezate hoorde veel land. In ruil voor een deel van de oogst, mochten de boeren in de omgeving op het land van de adel werken. De bewoners van de havezate mochten ook de belangrijkste beroepen verdelen, zoals die van schoolmeester of predikant.
Meepraten
In de 17e eeuw werd het voor Drentse edelen belangrijk om een havezate te bezitten. Alleen de edelen die in een havezate woonden, mochten bij de ridderschap. De ridderschap vormde het bestuur van Drenthe. De leden namen belangrijke beslissingen over wat er in Drenthe moest gebeuren. Na 1795 werd de ridderschap afgeschaft. De havezaten werden toen weer gewone woonhuizen.
Wisselende bewoners
Er hebben verschillende families op havezate De Klencke gewoond. Dat kwam omdat het onderhoud van een havezate heel duur is. Als de bewoners dit niet meer konden betalen, moesten ze het huis verkopen. Ook door huwelijken kon het huis in andere handen terechtkomen. De laatste familie die er woonde was de familie Van der Wijck. Aan het begin van de 20ste eeuw werd de havezate niet langer als woonhuis gebruikt, maar verhuurd. De havezate kreeg verschillende nieuwe functies, van jeugdherberg tot opvanghuis voor jongeren.
Bouwen met grafstenen?!
Op het terrein van de havezate staat nog een interessant gebouw. Het is een schuur uit 1840, gebruikt als stal voor vee. Opvallend is, dat je aan de buitenkant delen van de grafstenen van de familie Welvelde ziet. Zij woonden vanaf 1558 op de havezate. De stenen lagen altijd in de kerk van Oosterhesselen, totdat Jonker Jan van Welvelde ruzie kreeg het bestuur van de kerk. Het bestuur wilde een nieuwe vloer in de kerk leggen. Hierdoor zouden de grafstenen niet langer te zien zijn. Boos liet Jonker Jan alle stenen uit de kerk halen en sloeg ze bij de havezate op. In 1840 kwam iemand op het idee om de stenen als bouwmateriaal voor de schuur te gebruiken.
De Klencke nu
In 1961 kwam de havezate in handen van Natuurmonumenten. Het huis werd helemaal opgeknapt. De havezate ziet er nu weer net zo uit als rond 1760. Ook wordt de havezate weer als woonhuis gebruikt. Bij de havezate staat een informatiebordje, maar de tekening die hierop te zien is klopt niet. Waarschijnlijk heeft de havezate er zo nooit uitgezien.
Nog een havezate
Aan de Hoofdstraat in Dalen stond tot 1914 een prachtig huis. In het dorp werd dit huis 'Het Kymmellshuis' genoemd, naar de belangrijke familie Kymmell. In 1762 werd Georg Kymmell benoemd tot schulte (een soort rechter) van Dalen en Oosterhesselen. Toen hij schulte werd, moest hij samen met zijn gezin verhuizen. Daarom liet hij de Kymmellborg bouwen. In 1811 werd hij burgemeester van Dalen, Oosterhesselen en Schoonebeek. Met zijn vrouw kreeg Georg 10 kinderen. De meeste van zijn zonen gingen het leger in. Eén van die zonen, Hendrik, bleef op de Kymmellborg wonen. Ook verschillende kleinzoons van Georg hadden belangrijke functies binnen Drenthe, zoals burgemeester.
De familie Kymmell verhuurde de borg tot de afbraak in 1914. De stenen werden toen gebruikt om een nieuwe boerderij te bouwen, genaamd 'De Kymmellhoeve'. Helaas is het mooie huis nu dus niet meer te zien.
